Grimm Masalları, Shaun Tan’ın Heykellerinde Yeniden Canlandı: Şakıyan Kemikler
İki asrı aşkın süredir anlatılmasına rağmen hiç eskimeyen, sayısız uyarlamaya ilham verip değişik sanatsal formlarda tekrar vücut bulan Grimm Masalları; çok yönlü Avustralyalı sanatçı Shaun Tan‘in ellerinde bu kez de Masal Heykellere dönüştü.
Kurbağa Kral‘dan Parmak Çocuk‘a Grimm Kardeşler‘in külliyatından 75 masalın özel olarak seçilen kısımlarının yer aldığı Şakıyan Kemikler, Desen etiketiyle raflardaki yerini aldı. Kitap, Shaun Tan‘in avuç içine kolaylıkla sığabilecek büyüklükte, kâğıt hamuru ve kilden tasarladığı özgün heykelleri eşliğinde sunuluyor.
Neil Gaiman‘ın Shaun Tan ve sanatı üzerine yazdığı önsöz ve Jack Zipes‘ın Grimm Kardeşler hakkındaki giriş yazısı ile yayınlanan özel koleksiyon kitabı masalların yarattığı baş döndürücü düşsel eşikten geçmeyi vaat ediyor.
Kırmızı Başlıklı Kız, Hansel ve Gretel, On İki Erkek Kardeş, Beyaz Yılan ve daha niceleri… Kötü kalpli üvey anneleri, yalnız prensesleri, açgözlü kralları, kurnaz tilkileri ve acımasız cadılarıyla Grimm Masalları daha önce hiç bu kadar etkileyici ve farklı bir şekilde yorumlanıp sunulmamıştı.
Büyülü fikirlerini ilk kez üç boyutlu bir forma dönüştüren Shaun Tan, göz kamaştırıcı bir sergiyi andıran bu yapıtında, defalarca anlatılmaktan yorgun düşen masallara benzersiz bir yorum getiriyor.
Grimm Kardeşler’in yarattığı masal evreninin çekirdeğini oluşturan güzelliği, dehşeti, tekinsizliği ve çokanlamlılığı bu kez ustalıkla yonttuğu heykeller aracılığıyla anlatma yoluna giden Tan, deyim yerindeyse, masalları tek bir sözcük dahi kullanmadan, âdeta yeni baştan yazıyor. Okurunda, onları elinde tutma; parmaklarıyla okşama, çatlaklarına, kıvrımlarına ve köşelerine dokunma arzusu uyandırıyor.
Mazisi, çok eski çağlara, hatta bu masalların ilk anlatılmaya başlandığı zamandan bile öncesine dayandığı hissiyatı veren bu heykeller, Grimm Masalları’nı kimsenin cüret edemeyeceği kadar kusursuz bir karanlık ve aydınlık karışımıyla yansıtıyor. Masallar gibi heykeller de kendilerine özgü gizlerini kaybetmeden hayal gücümüzün yardımıyla birer birer aydınlanıyor.
”Bu resimler, hikâyeleri ağzıma atma isteği uyandırıyor, sonunda istemeden de olsa onları kelimelerle geri tüküreceğimi bilerek.”
Neil Gaiman
192 sayfalık eser Emili İlemre tarafından Türkçeye çevrildi.
Keyifli okumalar.
