80’li Yılları Yaşayanlara Fantastik Dizi – Stranger Things

Son dönemlerde çok popüler bir şekilde olmasa da birçok insanın dilinde tek bir dizi dolaşıyor: Stranger Things.

Korku, gerilim türündeki fantastik Netflix dizisi Stranger Things için Stephen King‘in yazmadığı en iyi Stephen King eseri dersek yanlış olmayacaktır. Spoiler vermeden, diziyi çok anlatmadan sizi biraz heyecanlandıralım.

Dizi 1983 yılında geçiyor. Tüm olaylar ise ABD’nin Indiana eyaletinin Hawkins isimli küçük bir kasabasında yaşanıyor. Hawkins kasabası, çok uzun yıllardır hiçbir olayın yaşanmadığı ve herkesin normal rutin bir hayat yaşadığı bir kasaba. Bu da bize Stephen King’in romanlarında yer alan Maine’deki Derry kasabasını biraz anımsatıyor doğrusu. Herkesin huzurlu bir şekilde yaşadığı Hawkins’te şerif de genellikle boş boş oturuyor çünkü kasabada hiçbir olay yaşanmıyor. Dedik ya herkes normal rutin hayatına devam ediyor. Genellikle ormanlarla kaplı Hawkins’te küçük kasabalardan biraz farklı olarak bir taş ocağı ve bir de büyük elektrik santrali yer alıyor.

Bu Huzurlu Kasabadaki Olay Ne Peki?

Dizinin ilk bölümünde daha ilk sahnede, Hawkins Power and Light isimli elektrik santralinde bir bilim adamını kaçarken görüyoruz. Suratındaki dehşet ifadesi bizi de korkutuyor, peşinde bir “şey” olduğu belli. Bilim adamı tam asansöre bindiği sırada asansörün üstinden gelen bir “şey” kendisini yukarı çekerek öldürüyor… Huzur böyle bozuluyor ve dizi böyle başlıyor.

Sonraki sahnede 4 küçük çocuğu, masanın etrafında oturmuş heyecanlı bir şekilde FRP sistemi olan Dungeons & Dragons oynarken görüyoruz.

Çizgi romanlar okuyan, Star Wars ve FRP tutkunu olan bu geek çocuklar dizimizin baş kahramanları desek çok da yanılmayız. Açıkçası bu diziye başlamama sebep olan şey ise “FRP oynayan çocuklar” ile başlayan bir dizi olmasıydı. Sonrasında izledikçe fark ettim ki dizi sadece böyle başlamakla kalmıyor, pek çok Dungeons & Dragons referansı da içeriyor. Hatta dizinin düğümlerinden birisi de FRP sayesinde çözülüyor. (Yaaa öyle oyun deyip yabana atmayın!) Hazır FRP demişken Demogorgon‘un ne olduğunu da söyleyelim. Kendisi yer altı dünyasının gizemli ve çok güçlü bir karakteridir.

Dedik ya dizi 1983 yılında geçiyor diye; 1982 yılında Steven Spielberg tarafından çekilen E.T. filminde de çocuklar FRP oynuyorlardı. Bu konseptin E.T. filmine gönderme olduğunu da düşünmeden edemiyorum. İlerleyen bölümlerde ise dizinin yaratıcıları olan The Duffer Brothers‘ın da FRP tutkunu olduklarını çok net görüyoruz. Neyse filmdeki referanslara yazının sonunda değineceğim.

Bahsettik ya bilim adamının bir anda ölmesi ile huzur bozuluyor diye, olay bununla da kalmıyor; FRP oynayan çocuklardan birisi olan Will’in de aniden ortadan kaybolmasıyla diğer FRP oynayan küçük üç arkadaşımız da araştırmalara müdahil oluyorlar.

Will’den Önce Will’den Sonra

Will’in ortadan kaybolması ile sakin ve huzurlu kasabanın da huzuru bozuluyor. Yıllardır hiç olay yaşanmayan kasabada bir çocuğun kaybolması ile başlıyor her şey, sonrasında işler iyice karışıyor. Will’in annesi Joyce Byers (Winona Ryder) ile abisi Jonathan Byers (Charlie Heaton) bu olayı araştırmaya başlarlar. Yanlarında ise onlara yardım eden Hawkins Şerifi Jim Hopper (David Harbour) vardır. Will’in annesi Joyce biraz daha paranormal yollar denemeye başlar.

Will’i arama çalışmaları devam ederken devlet kontrolündeki bir elektrik santralinde garip olaylar olduğunda tabii ki devlet büyüğü siyah takım elbiseli abiler olaya karışmazsa olmaz! Siyahlı abilerin işin içinde olmasının sebebi ise değişik güçlere sahip “Eleven” yani 11 isimli kızımız. Bu kızımızın yaşadığı bazı travmalar sonucunda konuşma sorunları ortaya çıktığını ilk andan anlıyoruz ama tabii ki detayları spoiler vermemek için anlatmayacağım.

Eleven’a ilk başta hemen alışamasam da sonrasında resmen sevimliliğine aşık oldum. Hem tavırları hem de yaptıklarıyla kalbinizi kazanacağına eminim.

Hikaye Örgüsü

Toplamda 8 bölümlük ve tam macera olan ilk sezonu izlerken şunu fark ettim; dizinin hiç acelesi yok. Dizinin ilk bölümünden bir şeyler olduğunu anlıyoruz ancak hem giriş hem gelişme hem de sonuç kısımları geniş geniş tutulmuş. Hemen girip konudan uzak bol konuşmalı gelişme bölümü yok. Her yaşanan olay kıvamında ve sizi yavaş yavaş konuya götürüyor. Bu sırada Nancy, Dustin, Barbara, Lucas, Steve gibi diğer karakterleri de iyice tanıyoruz.

Bu arada geek okuyucularımız için not düşeyim; Stranger Things’in hemen hemen her bölümünde geek göndermeler mevcut. Çizgi romanlar, bilim, teknoloji, FRP, bilimkurgu ve fantastik kurgu ile çokça konuşmaya ve olaya tanık oluyoruz. (Dediğim gibi sabredin, yazının sonunda göndermelerden bahsedeceğim.) Küçük dostlarımızın geek olduğunu söylemiştim, Eleven’ın da kendilerine katılmasıyla ortalık iyice Star Wars göndermeleriyle doluyor. Hikayenin düğümlerinden birisi de Vale of Shadows isimli bir FRP macerasında geçen bir küçük diyar (pocket plane) yapısını bilmeleri sayesinde çözülüyor.

Yani?..

Uzun uzun dizileri izlemeye zaman ayıramayan birisiyim. O nedenle toplamda 8 bölüm olan Stranger Things’i hafta sonu sindire sindire izleyerek bitirdim ve çok keyif aldım. Dizinin 80’li yıllarda geçen konusu sadece atmosferi bize sunmakla kalmıyor çekim teknikleri, ses efektleri ve müzikleriyle o dönemin filmlerini bize çağrıştırıyor. Eğer 80’li yılların korku filmlerini izlediyseniz (Goonies, Evil Dead, Stephen King’s IT vb.) Stranger Things’deki çekimler sizi geçmişe götürecek.

Ayrıca konudan bağımsız olarak aile bağları, gençlik çağları, çocukluk maceraları gibi pek çok alt metin de dizide yer alıyor. Zaman zaman çocukluğunuza, zaman zaman gençken yaşadığınız tatlı anılara dönecek; bazen de anne ve babanızı daha iyi anlayacaksınız.

Şunu da kişisel olarak belirteyim. Korku filmlerinden genel olarak korkan birisiyim, fazlasıyla etkilenirim. Özellikle akşamları izlememeye özen gösteririm, hele ki yalnız başıma kesinlikle izlemem. Stranger Things dizisini gece vakti yalnız başıma izledim ve korkmadım. “Aaa ben izleyemem,” diyenler varsa da bir kere denesinler; dizi korkudan ziyade fantastik bir yapıda.

Diziyi izlerken her bölümün belirli yerlerinde kendinizi bir Stephen King romanının bir anındaymış gibi hissedeceksiniz. Mutlaka izleyin!

Şimdi Gelelim Stranger Things Göndermelerine!

1) Jonathan’ın duvarında asılı Evil Dead posteri

2) Dungeons & Dragons ve Demogorgon

Çocuklar dizinin ilk bölümünde Dungeons & Dragons oynuyorlar ver karşılarına Demogorgon çıkıyor. Demogorgon’u yukarıda açıklamıştım. Demogorgon dizide de FRP aleminde de önemli bir yere sahip.

3) Kuyutorman – Mirkwood

Yüzüklerin Efendisi değil J.R.R. Tolkien’in Hobbit eserinde geçen dev örümcekler tarafından ele geçirilmiş sık ve dev ağaçlarla kaplı orman. Çocuklar kendi aralarında Hawkins kasabasının orman girişi tarafına Mirkwood adını vermişler.

4) Mike’ın odasındaki The Thing posteri

Gönderme sadece The Thing posteri ile sınırlı değil tabii ki. Aynı zamanda çocukların fen öğretmeni de evde The Thing izlerken görülüyor.

5) Radagast

Will’in orman içindeki küçük kulübesinin giriş şifresi Radagast. Radagast, Yüzüklerin Efendisi’nde ormanlardan ve orman canlılarından sorumlu olan Istari’dir.

6) X-Men #134

X-Men’in 134. sayısı, Jean Grey’in Dark Phoenix olarak çok üstün telekinetik güçler kazandığı çizgi roman sayısıdır. İzleyenler anlamışlardır… :)

7) E.T.

Dizinin pek çok yerinde hem atmosfer hem çekimler E.T. filmini çağrıştırsa da bir sahne var ki hangimiz orada E.T.’yi hatırlamadı ki.

8) Vale of Shadows

Vale of Shadows, diziye göre Dungeons & Dragons Expert Rulebook kitabında anlatılan bir yer altı düzlemi. Burası bizim dünyamızın bir benzeri fakat soğuk ve karanlık olanı olarak tasvir ediliyor. Bu ama sadece dizide geçiyor. Elimdeki Dungeons & Dragons Expert Rulebook kitabına baktığımda Vale of Shadows’tan bahsedilmiyor.

9) Stephen King ve Stranger Things

Sıkça Stephen King’in eserlerine ve uyarlamalarına ne kadar benzediğinden bahsettik. Filmin açılış logosu bile Stephen King’in kitaplarında sıkça kullandığı yazı yapısına çok benziyor. Hatta çocukların tren yolunda yürüdükleri bir sahne, Stephen King’in The Body eserinden sinemaya Stand By Me adıyla uyarlanan filmdenki sahne ile neredeyse aynı.

Hatta eyalet polisini elinde Stephen King okurken görmek de mümkün.

10) The Goonies 

Ülkemizde “Define Avcıları” diye gösterime giren 1985 yapımı Steven Spielberg filmi The Goonies’de, bir grup çocuk eski bir korsan hazinesinin peşine düşerler ve fantastik bir macera yaşarlar. Stranger Things’deki kabadayı karakterimizin Dustin’e “do the thing” (o şeyi yap) demesi yine The Goonies’deki benzer olaya göndermedir.

11) Jaws

Stranger Things’in esinlendiği en önemli kaynaklardan birisi de Stephen King kadar şüphesiz Steven Spielberg. Dizide Jaws göndermeleri de var. Hatta sadece posterle ilgili değil Jaws’ın kan kokusunu alması ve kana olan tutkusu ile de ilgili göndermeler var!!!

12) Star Wars ve Lando Calrissian

Steven Spielberg’e el atılır da Star Wars’a el değmeden olur mu? Yoda karakterinin görünmesi ve konuşmasının taklidi, Millenium Falcon ile alıştırma yapmalar ve bir de hain karakter Lando Calrissian.

Lando kim diyenler için açıklayalım; “Lando Carlissian Han Solo’nun bir arkadaşıdır. Bespin öncesi kaçakçılık yapan eski bir kumarbazdır. Millenium Falcon un Han Solo’dan önceki sahibidir. daha sonraları Bespin gezegeninde Bulut Şehri’nin ve Tibanna gazı işletmesinin yöneticisi olmuştur. Arkadaşı Solo’yu İmparator’a satmak zorunda kalmıştır.”

13) Video Oyunları

Dizinin yaratıcıları Matt Duffer ve Ross Duffer tam bir oyun tutkunu. Dizide de etkilendikleri pek çok oyun varmış. Özellikle Silent Hill oyunundan pek çok esinlenme yaşadıkları hatta bazı ambiyansları doğrudan kullandıkları görülüyor.

14) Diğerleri

Yukarıda bahsettiğim şeyler dışında Ghostbusters, Alien, Close Encounters of the Third Kind, Nightmare On Elm Street gibi yine 80’li yıllara ait göndermeler çokça var. Dizinin sizi 80’li yıllara götüreceğinden şüpheniz olmasın!

Daha fazlası için şöyle bir video hazırlamışlar.