Bir Varmış, Bir Yokmuş – Evvel Zaman İçinde Dünya İncelemesi
Evvel Zaman İçinde Dünya, terk edilmiş bir bebeğin içine konulduğu salla Kuzey Kutbu’na kadar gitmesiyle başlayan bir çizgi roman. Masalsı üslubuyla bir mitoloji ve efsane şöleni sunuyor.
Evvel Zaman İçinde Dünya sade kapağı ve pek de ilgi çekmeyen ismiyle göze çarpmayan bir cilt olmuş. Bana bu cildi İstanbul Kitap Fuarı sırasında Desen Yayınları standında önerdiler. Stanttaki görevli tüm çizgi romanlar arasından tek bir kitabı tavsiye edecek olsa onun Evvel Zaman İçinde Dünya olacağını söylemişti. Bu da hayli merak uyandırıcı çünkü aynı stantta Paco Roca da var. Roca’nın kalemine de bayılmıştım. Görevliye bunu söylediğimde Evvel Zaman İçinde Dünya’yı daha da özgüvenli bir şekilde önerdi. Zira Isabel Greenberg ve Roca gibi hikaye anlatımı açısından parlıyormuş.
Kitap büyüleyici bir anlatım sunuyor bizlere. Hikaye içinde hikaye okuyoruz. Hepsini de masalsı bir üslupla sunuyor. Fakat gerçekliklerinden de şüphe ettirmiyor. Sonuçta da ateş başında oturup şöyle güzel bir hikaye dinleyesimiz geliyor. Kısaca, kitaba dair hiçbir şey öğrenmeden sadece fikrimi merak ediyorsanız: Keyifliydi, hikaye dinlemekten hoşlanan herkese tavsiye ederim.
Tadımlığını buradan okuyabilirsiniz.
Evvel Zaman İçinde Dünya
Bu çizgi romanda hikaye anlatıcımız gerçekten de bir hikaye anlatıcısı. Onun işi (belki de yaşam amacı) diyar diyar gezip ilginç hikayeleri toplamak ve başkalarına anlatmak. Hatta doğuştan bu iş için seçilmiş olduğunu söyleyebiliriz. Zira doğumu bile yazılıp anlatılmayı bekleyen bir hikaye. İçinde bulunduğu sal Kuzey Kutbu’nun kıyısına vurmadan önce hikaye anlatıcımızın neler yaşadığını kimse bilmiyor. O salın içindeki bebeği üç kız kardeş görüp sahipleniyorlar.
Önce Kuzey Kutbu’nun güneşi batmayan yazlarını dinliyoruz anlatıcıdan. Bize oradaki hayatı, kültürü, inançları anlatıyor. Üç anneyle dopdolu çocukluk anılarından bahsediyor. Tanrılardan, dünyanın nasıl yaratıldığından konuşuyor. Sonra bir gün yola koyuluyor. Yolda karşısına farklı kültürlerden olağandışı insanlar çıkıyor. Bu insanlar onun geldiği diyarları hiç görmemişler, anlattıklarıyla büyüleniyorlar. Onun hikayelerini beğenince kendi hikayelerini de takas ediyorlar. Anlatıcımız her gittiği yerden hikayeleri daha da zenginleşerek ayrılıyor. Tüm bu süreçte dünyanın nasıl yaratıldığı ve tanrılara dair de tonla farklı hikaye öğreniyor. Meğer farklı toprakların farklı hikayeleri varmış Tanrılar hakkında. Ve çok da farklı değilmiş bu anlatımlar birbirlerinden.
Özetle Evvel Zaman İçinde Dünya, hikaye içinde hikaye anlatan, hikayelere aşık bir hikaye. Okurda ateş başında oturup masal anlatma ya da dinleme isteği yaratıyor. Hatta üslubu o kadar masalsı ki bu hikayeyi bir çocuğa okuyup onun da büyülendiğini görme isteği doğuruyor. Çizimler de hikayenin ilkelliğine ve anlatımın masalsılığına çok yakışıyor.
Kime Tavsiye Ederim?
Hikaye anlatımı ağırlıklı oyunları ve eserleri beğenenler, masal okumaktan keyif alanlar ve mitolojilere ya da destanlara ilgi duyanlara kesinlikle tavsiye ederim. Bana sorarsanız çocuklara da tavsiye edilebilirdi ama Desen Yayınları kitabın yetişkinlere uygun olduğunu söylüyor. Bir iki sahnede çıplaklık, birkaç sahnede de vahşet var ama Kırmızı Başlıklı Kız’dan daha ağır değil bence içeriği. Yine de siz bilirsiniz.
Bunun dışında, Where the Water Tastes Like Wine‘ı beğeniyorsanız bu kitabı da seveceğinizi düşünüyorum.
Ya da mesela… Ay’ın ufukta denize doğru battığını gören bir kralın denize düşen Ay’ın bulunup getirilmesini emretmesiyle başlayan bir hikaye ilginizi çekiyorsa yine bu kitaptan memnun kalacağınıza inanıyorum.
