Tolkien’in Mektupları Arasında Yüzüklerin Efendisi Kartallar Sorusunun Cevabı Varmış!

Yüzüklerin Efendisi ve Kartallar, her hikaye eleştirmek isteyen geek’in başlangıç noktası olsa gerek. “Neden Tek Yüzük’ü havadan Mordor’a götürmediler ki abi?” sorusuyla bizzat Tolkien’in de boğuştuğunu biliyor muydunuz?

Tolkien hayranı olmak için güzel zamanlardan geçiyoruz. Tarihin en pahalı dizisinin Orta Dünya’nın İkinci Çağ’ını konu alacak olması mı dersiniz, Tolkien’in henüz yayınlanmamış notlarından oluşan yeni bir kitabın duyurulması mı dersiniz, dört bir koldan Orta Dünya’ya doyuyoruz şu aralar. Ancak bütün bu yeni içeriğe rağmen bazı eski sorular sık sık gün yüzüne çıkıyor.

Bunlardan biri de eğer Gandalf’ın Manwë’nin Kartalları’nı çağırma yeteneği varsa, neden yüzüğü bu kartalların yardımıyla Hüküm Dağı’na götürüp meseleyi çabucak bitirmediği. Sonuçta yüzük yok olur olmaz Frodo ve Sam’i kurtarmaya geliyorlar, daha önce Gandalf’ı Orthanc’tan kurtardılar, neden asıl soruna yardım etmesinler ki?

Bariz Soruya Bariz Cevaplar

Fanlar bu yüzeysel bakış açısına internetin birçok köşesinde sayfalarca cevap döşediler elbet. Soru bariz olduğu gibi, cevaplar da bariz.

• Yüzük güçlü varlıkları yoldan çıkartabildiğinden kartallar yüzüğü taşımak istemezdi.
• Kartallar Mordor’a bariz bir şekilde yaklaşırsa Nazgûller uçan binekleriyle müdahale edebilirdi.
• Gandalf kartallara hükmetmiyordu ve o yüzden isteyebileceği yardım sınırlıydı.

Bunların hepsi, Tolkien fanlarının hikâyenin mantığını kullanarak verdikleri cevaplar. Ancak Yüzüklerin Efendisi’nin yazarı J.R.R. Tolkien’in de bu soruya bizzat maruz kaldığını ve bir cevap yazdığını biliyor muydunuz?

Tolkien Yüzüklerin Efendisi Senaryosunda Kartallar Tehlikeli Demiş!

Tolkien’in yerinde başka birçok yazar, muhtemelen eserinin bu kadar yüzeysel okunmasına “Çünkü öyle yazdım, kapa çeneni” der geçerdi. Ancak her konuyu ciddiyetle ele alan Tolkien, bu meseleyi de detaylıca açıklamış. Sorunun önüne gelmesi, mektubunda Z olarak bahsettiği bir senaristin olası bir Yüzüklerin Efendisi film senaryosunu incelerken olmuş. Z, kartallara daha büyük bir rol verirse hikâyenin daha mantıklı olacağını düşünmüş. Ancak Tolkien bundan pek hoşnut olmamış. 210 numaralı mektubunda Tolkien şöyle diyor:

Kartallar tehlikeli ‘makineler’. Hikayemde onları tedbirli bir şekilde kullandım, kullandığım şekli de onların inandırıcılığının ve kullanışlılığının sınırında. Sisli Dağlar’ın Büyük Kartalı’nın [Tolkien burada Gandalf’ı ve Sam ve Frodo’yu kurtaran Gwaihir’den bahsediyor] Shire’da çağırılması absürt; ayrıca bunun mümkün olması Gandalf’ın Saruman tarafından ele geçirilmesini olasılık dışı bırakıp daha sonraki kaçış hikayesini bozuyor. (Z’nin en büyük hatalarından biri, daha sonra kullanılacak sahne ve araçları öne çekip hikâyeyi düzleştirmesi) (…)

Tolkien, Z’nin senaryosu hakkında 15 farklı sıkıntıdan daha bahsettikten sonra konuyu tekrar kartallara getiriyor:

Sayfanın sonunda Kartallar tekrar hikâyeye dahil oluyor. Bunun hikâyenin doğasıyla kabul edilemez bir ölçüde oynadığını düşünüyorum. Kartallar ve ‘Dokuz Süvari derhal havaya kalkıyorlar! Bunun hikâyeye eklenmesi, inandırıcılığı bozmak dışında hiçbir şey yapmıyor ve Kartallar’a gerçekten ihtiyaç duyulan sahneyi bayat hale getiriyor. Filmde, hafifçe da olsa, uzun ve yorucu, gizlilikle, yürüyerek yapılmış bir yolculuğu ve gittikçe yaklaşan üç uğursuz dağı göstermek mümkün olmalı.

Mektuptaki bu kesitlerden de anlayabileceğimiz üzere, Tolkien Kartallar’ın hikâyedeki rolünü bilerek kısıtlı tutmuş. Yolculuk gizlilikle yürütüldüğünden, Kartallar’ın dahil olması fazla gösterişli olurmuş. Ayrıca hikâyenin duygusal gidişatı için de Kartallar’ın kurtarıcı rolünün kilit sahnelerle kısıtlı olması lazım.

Siz Tolkien’in Kartallar konusunda cevabını nasıl buldunuz? Sizce görevin gizliliği, Kartallar’ın kısıtlı rolünü açıklamak için yeterli mi? Yoksa bir ömür daha “Abi kartallar atsaydı yüzüğü” muhabbetini duymaya mahkum muyuz?

► Yüzüklerin Efendisi Hakkında Derin Bilgiler