Bilgisayar Programı Dünyanın Sonunu Tahmin Etti

1972 yılında bir bilgisayar programı dünyanın sonunu tahmin etti. 1970’lerin başında kullanılan World1 adında bir bilgisayar programının tahminine göre, 2040 yılında medeniyet büyük olasılıkla çökecek. Massachusetts Institute of Technology (MIT) araştırmacıları, bilgisayarı dünya için bir sürdürülebilirlik modeli olarak programlamıştı.

2040’ta Bildiğimiz Yaşam Sona Erecek

Bir grup bilim insanı ve hükümet yetkilisi tarafından geliştirilen programın amacı, dünyanın -o dönemdeki mevcut bilgilere dayanarak- ne oranda büyüyebileceğini bilmekti. World1 programının babası olan Jay Forrester, karmaşık sistemlerin nasıl çalıştığını anlamaya yönelik bir metodoloji geliştirdi. Böylece uygarlığın kaderini belirlerken kirlilik seviyesi, nüfus artışı, doğal kaynakların kullanılabilirliği ve yaşam kalitesi gibi çeşitli değişkenler göz önünde bulunduruldu. Dünya sorunlarının birbirine bağlı olduğu tezinden yola çıkarak bu değişkenler de birbirleriyle uyumlu olacak şekilde ele alındı. 1970’li yıllarda World1 programının öngörüleri kesin olmasa bile büyük bir gelişmeydi. Program, iklim değişikliği gibi olayları hesaba katmadan gelecekte yaşanabilecekleri gösteren grafikler üretti. Fakat tüm grafikler dünyamız için pek de iyi olmayan bir sonu gösteriyordu.

Dönüm Noktası: 2020 Yılı

World1 programına göre 2020 yılı, tüm dünya için bir dönüm noktası olacak. 2020 yılı civarında, gezegenin durumu son derece kritik bir hal alacak. Eğer bu sorunun önüne geçmek için adım atmazsak yaşam kalitesi neredeyse sıfıra inecek. Kirlilik seviyesi öyle boyutlara ulaşacak ki insanlar kirlilik nedeniyle ölmeye başlayacak ve nüfus git gide azalacak. Tahminlere göre nüfus, 1900’lü yılların başındakinden bile az olacak. Dünyanın o dönem büyük bir savaş içinde olduğunu ve her gün yüzlerce insanın öldüğünü göz önünde bulundurursak durum bir hayli ciddi görünüyor. 2040 ve 2050 yılları arasında gezegende bildiğimiz uygar yaşam var olmaya devam edecek ancak bu sorunları da beraberinde getirerek.

Programı geliştirenler tarafından 1972 yılında “The Limits to Growth” isimli bir kitap yayınlandı. World3 programının geliştiricileri Donella ve Dennis Meadows, World1 programının daha gelişmiş bir halini bu kitapta anlattı. Bu kez değişken olarak nüfus, gıda üretimi, sanayileşme, kirlilik ve yenilenemeyen doğal kaynakların tüketimi kullanıldı. Kitapta uygarlığın çöküşü için 2072 yılı verildi. Ancak kitap piyasaya çıktığı an çok sert eleştiriler aldı. New York Times, keyfi varsayımlar ile gerçekçi olmayan sonuçların bilim halkasına eklendiğini, kitabın boş ve yanıltıcı olduğunu yazdı. Diğer eleştirilerde ise kitaba kaynak oluşturan maddelerin zamanla değişebileceği, tüketim alışkanlıklarında olası değişiklerin olabileceği ileri sürüldü.

Melbourne Üniversitesi’nde araştırma görevlisi olan Graham Turner, Birleşmiş Milletler, Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi ve diğer kuruluşlardan topladığı veriler ile World3 modelinin bulgularını karşılaştırdı. Turner’ın verilerine göre, World3 modelinin çizdiği istatistikler 2010 yılına kadar doğru bir düzlemde hareket etti. Bu da World3 modelinin gerçekten bir şeyler yakalayabildiğini açığa çıkardı.

Melbourne merkezli bir gazeteci olan Cathy Alexander ve Turner, The Guardina’a yazdıkları yazıda, World3 modelinin ve Turner’ın tahminlerinin dünyanın çöküşünün teminatı olmadığını belirtti. “Bizim araştırmamız dünya ekonomisinin, çevrenin ve nüfusun çöküşüne dair bir kesinlik içermiyor. MIT araştırmacılarının 1972 yılındaki ögörüleri gibi bir iddiamız yok. Savaşlar patlak verebilir ve dünya çok daha farklı şekilde etkilenebilir. Ancak elimizdeki bulgular alarm zillerinin çalması için yeterli düzeyde. Sürekli artan büyüme arayışının olumsuz etkilere neden olmadan, 2100 yılına kadar kontrolsüz şekilde devam etmesi mümkün değil. Araştırma sonuçlarındaki etkiler düşündüğümüzden daha çabuk gelebilir.”