Bir İnsanın Ölürkenki Beyin Aktiviteleri İlk Kez Kaydedildi
Amerika’da EEG’ye bağlı bir hasta vefat etti. Böylece ilk kez bir insanın ölüm anındaki beyin aktiviteleri kaydedilmiş oldu ve bulgular hayatının gözlerinin önünden film şeridi gibi geçtiğini destekliyor.
Amerika’da, University of Louisville’de 87 yaşında bir hasta EEG taraması esnasında hayatını kaybetti. Hasta epilepsi tedavisi görüyordu ve düşerek yaralanması üzerine acile kaldırılmıştı. Ne yazık ki gördüğü tedaviye iyi yanıt vermiyordu. İyileşse bile hayatına rahat ve sağlıklı devam etme ihtimali bulunmuyordu. Dolayısıyla ailesi DNR (Do-Not-Resuscitate) imzalamayı tercih etmişti. Yani hastanın ölmesi durumunda sağlık görevlileri onu hayata döndürmek için müdahale edemeyeceklerdi.
Sağlık personeli hastanın durumunu gözlemlemek adına EEG (Elektroensefalografi) taramaları yapıyordu. Beyin aktivitelerini kayıt altına alan bu cihaz, hasta kalp krizi geçirirken de tarama yapmaktaydı. Hasta kalp krizini atlatamayarak vefat ederken de EEG kayıt tutmaya devam etti. Böylece araştırmacılar ilk kez ölmekte olan bir insanın beyin aktiviteleri verisini toplamış oldular.
EEG Verileri Ne Göstermiş?
Veriler kişinin ölümünün ardından beynin alfa dalgalarında kısa süreli bir artış gösterdi. Alfa dalgaları genelde uyanık ve zihni açık birinin rahat olduğu anlarda artar. Ölüm anının sonrasında 30 saniyeliğine bu dalgaların artmış olması genel kanının aksine bilincin solup gitmediğini, bir süre için açık olmaya devam ettiğini gösteriyor.
Hastanın bu zaman diliminde gamma dalgaları da artmış. Gamma dalgaları da bir şeye yoğun olarak odaklanmayı işaret eden dalgalardır. Aynı zamanda anı hatırlama anında da bu dalgalarda artış olur. Sonuç olarak da Neurosciencenews‘e konuşan araştırmacılar bu verileri şöyle yorumluyorlar: Ölmekte olan kişi huzurlu bir bilinç halinde anılarını hatırlıyor olabilir.
Bu EEG taraması onları vardıkları sonuca sürükleyen tek bulgu değil. Daha önce ölmekte olan farelerin de beyin aktiviteleri kayıt altına alınmış ve benzer veriler toplanmıştı. Yani farelerin de ölürken anılarının gözlerinin önüne geldiği yönünde kanıtlar vardı. Fakat bir insan beyninden gelen ilk veriler de bu tezi destekliyor.
Ancak Sonuçlar Kesin Değil
Şunu da söylemek gerekir ki araştırmacıların genel çıkarımı yukarıdaki gibi olsa da sonuçların %100 güvenilir ya da genellenebilir olmadığını vurguluyorlar. Zira hasta ölmeden önce ağır ilaçların etkisi altındaymış ve beyin kanaması da geçirmiş. EEG hassas bir cihaz ve taramadan gelen veriler beyin kanaması ile bozulabiliyor.
Üstelik şimdiye dek elimizde yalnızca bir insana ait veriler var. Dolayısıyla sonuçları tüm insanlığa genelleyemeyiz. Bu çıkarım ve sonucun bilimsel doğru olduğunu söylemek için elimizde daha fazla veri olmalı. Ayrıca hastanın gamma dalgalarının “hayatını hatırladığı” şeklinde tek anlamlı yorumlanması da kesin doğru değil. Çünkü gamma dalgaları anı hatırlamanın yanı sıra bilgi işleme, rüya görme ve meditasyon yapma gibi durumlarda da artabiliyor.
Bulguları içeren akademik makaleye buradan erişebilirsiniz.