Lost’un Kahramanları Meğer Tavşanmış

Diziye İlham Veren Roman Watership Tepesi Türkçe’ de Yayınlandı.
 

Lost, yayınlandığı günden beri izlenme rekorları kıran, Türkiye dahil bir çok ülkede önemli bir hayran kitlesi yaratan, fan kulüpler doğuran bir dizi. Meraklıları Lost’ u grup halinde izliyor, teoriler geliştiriyor, kendine bir karakter seçiyor, “Jack mi Sawyer mı” diye soruyor birbirine. Lost daha Türkiye’ de yayınlanmadan, internet aracılığıyla bölümleri elden ele dolaştı, alt yazı çevirmenlerine bile saygıyla yaklaşılan bir fenomene dönüştü.

Dizideki gizemli sayılarla sayısal loto oynayanlar olduğu gibi diziyi hiç izlemediğini söyleyip övünenlerde var. farklı yönetmenler tarafından çekilen bölümleri sayesinde her bölümde farklı bir tempo yakalayan, pilot bölümleri bile milyon dolara mal olan dizinin önemli özelliklerinden biri, aksiyonun ötesinde, senaryosunda pek çok edebi göndermenin bulunması : Esrarlı Ada, İki Yıl Okul Tatili, Sineklerin Tanrısı, Robinson Crusoe, Doktor Moreau’ nun Adası, Odysseia, Alice Harikalar Diyarında, Fareler ve İnsanlar gibi eserler, dizinin ilham kaynakları arasında.

Ancak bunlardan birisi var ki, olay kurgusundan çoğu karaktere kadar pek çok şey ortak Türkçeye çevrilerek bu ay yayınlanan “Watership Tepesi” Richard Adams tarafından 1972′ de kaleme alındı BBC’ nin düzenlediği bir okur anketinde yüzyılın romanları arasında 42. sırayı aldı, Dikkatli izleyiciler dizinin önemli karakterlerinden Sawyer’ın bu kitabı elinden düşürmediğini hatırlayacaktır. Bir bölümde Sawyer başka bir karakter olan Kate’e Watership tepesinin konusunu şu sözlerle özetliyor. “Sadece tavşanlarla ilgili. Lanet olası bir kitap” Ancak Watership Tepesi o kadar basit değil.

Tavşanlar Yeni Bir Toplum Kurmak İçin Mücadele Ediyor

Watership Tepesi, İngiliz yazar Richard Adams’ın (87) kızlarına anlattığı öykülerden oluşuyor. Kitabın kahramanları tavşanlar. Roman, Fiver, Hazel-Rah ve birkaç dostunun kolonilerini terk edip, yeni bir yaşama alanı bularak bir koloni kurmak amacı ile giriştiği çetin mücadeleyi anlatıyor.

Psişik güçleri olan Fiver bir gün çimenlik arazide dolaşırken dikkatini çeken insan ürünü bir tabela yüzünden, ilerleyen günlerde kolonilerini kötü günlerini beklediğini hisseder ve bunu il önce en yakın dostuna, sonrada koloni liderlerine söyler. Ancak ciddiye alınmadıkları gibi, koloniyi terk etmek zorunda kalırlar, zira getirdikleri öneri tavşanlarının şefini sinirlendirmiştir.

Yeni yerler bulmak için yola koyulan Fiver, Hazel-Rah ve arkadaşları, önce doğal düşmanları olan tilki, gelincik ve diğer büyük hayvanlarla mücadele etmek zorundadır. Daha sonra besili ve güzel kokan başka bir tavşan görüp onun kolonisine giderler. Ancak Efrafa adındaki bu kolonide ters giden bir şeyler vardır. Buradaki tavşanlar geçmişlerini unutmuştur ve tavşanların asla yapamayacağı şekilde davranmaktadırlar. Örneğin yiyecekleri stoklamaktadırlar. Efrafa kolonisi, sanki insan elinden çıkmıştır. Daha sonra anlayacaklardır ki, bir çiftçinin arazisindedirler ve çiftçi hepsini birden avlamak yerine araziye kurduğu kapanlar sayesinde tek tek tavşanları yakalayarak onları besin depolar gibi yaşatmaktadır.

Özgür yaşamaya alışmış olan kahramanlarımız, oradan kaçıp yeniden yola çıkarlar. Son derece disiplinli, yeşil araziye bile vardiyalı bir şekilde yayılan bir tavşan kolonisine denk gelirler. Onlara katılmak imkansızdır. Fiver, Hazel-Rah ve dostları, kendilerine bir yerleşim alanı bulurlar, ancak dişi tavşan meselesi kendini hissettirmeye başlar. Önce bir çiftçinin bahçesindeki kafeste duran tavşanları ikna etmeye çalışırlar. Ancak açık alana hiç çıkmamış tavşanları ikna edip kaçırmak zordur. Daha sonra Cowslip kolonisinden dişileri ve kendilerine katılmak isteyen erkekleri kaçırma planı uygulamaya başlarlar. Bu konuda onlara dostluk kurdukları, sakat kanadını iyileştirdikleri martı Keehar yardımcı olacaktır.

Romanın ve Dizinin Karakterleri İkiz Gibi

Hazel-Rah – Jack Shephard
Bigwig – Sawyer
Fiver – Desmond
Bluebell – Hurley
Keehar – Rousseau
Frith – Jacob
Strawberry – Juliet
General Woundwort – Benjamin Linus
Cowslip Kolonisi – Diğerleri Grubu
Efrafa kolonisi – Dharma Girişimi

Kitap Dizide Sık Sık Görülüyor

-Lost dizisinde karakterlerden Boon yanında Watership tepesi romanıyla uçağa biner ve kaza olduğunda onu okumaktadır.

-Kate, Sawyer’ın eşyalarını karıştırırken çantasında Watership Tepesi’ni de bulur. Kitabı gören Sawyer alaylı bir ifadeyle “sadece tavşanlarla ilgili. Lanet olası bir kitap” der.
1. sezon 5. bölümde (White Rabbit) ve 3. sezon 15. bölümde (Left Behind) bölümünde Sawyer açık açık kitabı okurken görülüyor.

Lost Dizisiyle Watership Tepesi’nin Ortak Özellikleri

– Watership Tepesi’nin karakterleri olan tavşanlar, dizide sürekli tekrarlanan bir tema. Örneğin dizide ‘Diğerleri’ olarak adlandırılan insanların lideri Benjamin Linus çocukluğundan beri çantasında tavşan taşımaktadır.

– Kitapta, ütopik bir toplumun kuruluşu anlatılıyor. Tavşanlar toplumun kurallarını yeniden yaratıyorlar. Dizide de ilk önce “Dharma Girişimi” , daha sonrada “Diğerleri” adındaki grupların yarattığı sosyal sistem kitapla birebir örtüşüyor.

– Bir toplumun boşalan saflarını doldurmak için başka bir toplumun üyelerini kaçırmak / kurtarmak teması dizi ve kitapta ortak. Kitapta Hazer-Rah ve arkadaşları, kolonilerindeki dişi ihtiyacı dolayısıyla Cowslip kolonisinden dişi kaçırmak ve oradan kurtulmak isteyen tavşanları kendi kolonilerine katmak için mücadele veriyor. Dizide de Juliet ve Locke gibi karakterler kendi gruplarından ayrılarak diğer gruba geçiyorlar.

– Romanda şef tavşanlar birer diktatör. Koloni şefi Tek Threarah, Şef Tavşan General Woundwort gibi kahramanlar, bu diktatörce tavırlarıyla dizideki John Locke ve ‘Diğerleri’ grubunun lideri Benjamin Linus’ u andırıyor.

– Psişik yetenekler, Watership Tepesi’nde ana olayın başlamasını sağlıyor. Tavşan Fiver, olacakları önceden gördüğü için harekete geçiyorlar. Dizide de bol bol doğa üstü güce sahip insan var. John Locke, Mrs. Eko ve özellikle Desmond gibi karakterler, Metafizik güçlerle iletişim kuruyor, geleceği öngörüyor vb…

– Evden sökülüp alınma hissi, uzak bir toprağa yeniden kök salmak için yeni bir yer arayışı, romanın temel dinamiği. Bu tema dizide de var. Kendine yaşayabileceği bir yer arayan kazazede grubu sahilden mağaraya, mağaradan tekrar sahile gidiyor, sonunda ikiye bölünerek, bir bölümü kulübelere bir bölümü de sahile yerleşme kararı alıyor.

– Latince ‘Aegrescit medendo’ sözünü ‘Tedavi hastalıktan daha kötü’ anlamında çevirebiliriz. Watership Tepesi’nde ‘ El Ahrairah’ ın Ağlaması İçin’ adlı bölümde Şef Tavşan bu sözü söylüyor. Böylece toplumlarının olduğu yerde kalıp vebanın geçmesini beklemesinin, göç etmekten daha kolay olduğunu belirtmek istiyor. Dizide’ de (2. sezon 17. bölüm Lockdown), aynı söz bir gizli harita üzerinde yazılı olarak karşımıza çıkıyor.

– 1978′ de yapılan animasyon filmi Watership Tepesi’ndeki başlangıç sahnesi, tıpkı Lost dizisinin ilk bölümünde olduğu gibi, ana karakterin gözüne odaklanıyor. Lost’un da ilk bölümünde baş karakterlerden Jack’in gözüyle adayı izliyoruz.

– Romanda dişi bir tavşan ölmekte olduğunu hissedince, gruptan ayrılıyor. Bu, ‘Beraber Yaşa Yalnız Öl’ prensibine uyan tavşanların bir geleneği. Dizide de Jack sık sık dostlarına bu sözleri söylüyor. Hatta cümle bir bölümün (2. sezonun 23. bölüm) adı.

– Kitapta, tavşan mitolojisi olarak adlandırabileceğimiz El Ahrairah’ın maceraları, Homeros’ un Odysseia’sını anımsatıyor. Kurnaz Odysseus pek çok beladan, bu kurnazlığı sayesinde kurtulur, tıpkı El Ahrairah gibi. Dizide de Desmond’un öyküsü Odysseus’unkine uyuyor. Troya savaşından dönerken çeşitli maceralar yaşayan kral Odysseus, evinde kendisini bekleyen karısı Penelope’ yi düşünür. Desmond’ un sevgilisinin adı Penelope ve oda aradan yıllar geçmesine rağmen sevgilisini unutamıyor.

– Watership Tepesi’nin yazarı Richard Adams’ın kızlarının isimleri (Juliet ve Rose) dizide de karakter adları olarak karşımıza çıkıyor.!

     Çağlayan Çevik – Hürriyet Gazetesi