Dördüncü Duvarın Yıkıldığı O An – Black Mirror: Bandersnatch İncelemesi
Black Mirror, son yıllarda izlediğim en başarılı işlerden birisi doğrusu. Her bölüm, gerçekten hayatımıza kara bir ayna tutmayı başarıyor ve zaman zaman yaptıklarımızı, hayatımızı, alışkanlıklarımızı ve hatta seçimlerimizi tekrar düşünmemize yol açıyor. Black Mirror: Bandersnatch ise tamamen seçimlerimiz ve bunlar üzerine kurulu bir film.
Black Mirror: Bandersnatch‘in konusu ilk açıklandığında çok heyecanlanmıştım. Popüler bir fantastik romanı video oyununa uyarlamaya çalışan genç bir programcı ele alınıyordu. Filmin dönemi ise Atari, Commodore gibi zamanın oyun cihazlarının popüler olduğu 1984 yılında geçiyordu. Black Mirror’ın karanlık konsepti, popüler bir fantastik roman olan Bandersnatch ve bilgisayar oyunları… tutkunu olduğum her şey Black Mirror: Bandersnatch filminde bir araya gelmişti.
Seçimlerimiz Hayatımızı Nasıl Etkiliyor?
Black Mirror: Bandersnatch, yayınlanmadan kısa bir süre önce yanlışlıkla duyurulmuştu ve hakkında çok az şey biliniyordu. Sonradan gördük ki, bu yapım interaktif bir film olarak karşımıza çıkacaktır. Filmin bazı yerlerinde bize 10 saniyelik bir süre veriliyor ve karakterimiz Stefan’ın ne yapacağına biz karar veriyoruz. Bu kararlar da hikayenin gidişatını etkiliyor. Tıpkı Kendi Maceranı Kendin Yarat kitaplarında olduğu gibi.
► Black Mirror: Bandersnatch Film Çıktı
Bu kitapları çocukken çok sever ve okurdum. Hikayeyi her zaman mutlu sonla bitirmeye çalışırdım ama her zaman mutlu sonla bitmezdi. Mutlu sonu yakalasam bile diğer sonları ve seçimleri de merak ettiğim için aynı macerayı birkaç kez yaşamışlığım da olmuştu. Bu film de bize bunu sunuyor. İlk başlarda yiyeceklerimiz veya dinleyeceğimiz müziği seçmekle yetiniyorken filmin ilerleyen kısmında seçimlerimiz gerçekten hikayeyi oldukça etkileyebiliyor.
Stefan ve Karmaşaları
Stefan, sakin ve sessiz bir karakter olmasına rağmen psikolojik sorunlar yaşayan ve belli ki hayatında bazı sorular olan birisi. Hikaye her ne kadar fantastik bir roman ve video oyunu yaratma üzerine kurulu olsa da filmde Stefan’ın hayatına dair pek çok şey görüyoruz. Geçmişinde yaşadıkları, anlık sıkıntıları ve her zaman beynini meşgul eden sorunlar olduğuna tanık oluyoruz. Spoiler vermemek için detaya inmiyorum ancak filmi izlerken yapacağınız seçimlerle bunları görebilme şansını yakalayabiliyorsunuz.
Yaptığınız seçimlerle hikayeyi yönlendirirken bir yandan da merak duygunuz kabarıyor. Daha fazlasını öğrenmek istiyorsunuz ve her şey güzel olsun diye bazen çaba sarfediyorsunuz ancak unutmayın, bu bir Black Mirror filmi.
Dördüncü Duvarı* Yıkmakla Kalmıyor, Ezip Geçiyoruz
Hikayede seçimlerimiz oldukça güzel bir şekilde filme etki ediyor. Kendi maceranı kendin yarat türü oyun ve hikayelerde bazen, “Ben diğerini seçsem de zaten aynısı olacaktı,” hissi oluşabiliyor; aynı şey burada da size bu hissi verebilir ancak film ilerledikçe seçimlerimizin ve kararlarımızın ne kadar etkili olabildiğine tanık oluyoruz. Hatta film boyunca öyle anlar yaşıyoruz ki Deadpool’un sinema salonundaki izleyiciye hitap etmesi bile yaşananların yanında çok basit kalıyor. Tabii burada Black Mirror: Bandersnatch’in interaktif bir film olmasının etkisini çok hissediyoruz.
Farklı Kurgular ve Son
Film ortalama 90 dakika sürüyor. Kimi kaynaklarda yayınlanan 5 saatin üzerinde bir seyir söz konusu değil. Tabii tekrar tekrar, farklı seçimler yaparak izlemek isterseniz o zaman ortaya ne çıkar bilmiyorum. Ben filmi bir kere izledim ancak yaptığım seçimlerle hikayenin pek çok kısmını gördüğüme inanıyorum. Çok hızlı bir şekilde sona ulaşmaya çalışırsanız 40 dakika sürdüğü de oluyormuş.
Seçimlerim doğrultusunda bir sona ulaştım. Yukarıda da dediğim gibi bu film Black Mirror’ın bir parçası ve her şeyin güllük gülistanlık olmasını beklemiyordum. Ben pek iyi olmayan bir sonla bitirdim ancak filmin sanki çok fazla sonu yokmuş gibi hissettim. Sanki ne yaparsam yapayım aynı veya çok benzer bir sonla karşılaşacaktım. Dediğim gibi sadece bir kere izledim. Sonrasında araştırdım ki film 5 farklı sonu varmış. Spoiler vermemek için de benim yaşadığım sonu yazının içine yazmayacağım ama siz, kendi seçimlerinizle yaşadığınız sonları lütfen yorumlara yazın ve kaç farklı son olduğunu görelim.
Sonuç
Black Mirror: Bandersnatch, muhteşem bir film değil lakin interaktif bir yapım olmasıyla ve farklı derinlikler sunmasıyla gerçekten yaşanması gereken bir deneyim ve izlenmesi gereken bir yapım olmuş. Güzel bir akşamda 90 dakikanızı ayırıp Stefan’a bir macera yaşatmanızı öneririm, siz de bu maceradan kendinize pay çıkaracaksınız.
Dilerseniz siz de sitemiz üzerinde, Paranoia FRP sistemi atmosferiyle hazırladığımız Kendi Maceranı Kendin Yarat türündeki maceramızı hemen buradan yaşayabilirsiniz
* Bir film, oyun ya da televizyon programında izleyiciye bir kamera aracılığıyla hitap etmek “dördüncü duvarı yıkmak” olarak tanımlanmaktadır.