Türkiye’nin İlk Astronotu Alper Gezeravcı, Uzayda 13 Deney Gerçekleştirecek

Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı, 14 gün boyunca Uluslararası Uzay İstasyonu‘nda (ISS) gerçekleştirilecek bilimsel deneylere liderlik edecek. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın açıklamasına göre, bu deneyler Türkiye Uzay Ajansı (TUA) ve TÜBİTAK Uzay uzmanları tarafından seçilen 13 farklı proje kapsamında yapılacak.

UYNA Deneyi: Yüksek Sıcaklıklara Dayanıklı Alaşımların Üretimi

TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) tarafından geliştirilen UYNA deneyi, yüksek sıcaklıklara dayanıklı, yüksek mukavemetli alaşımların üretilmesini hedefliyor. Bu çalışma, KIBO modülünde bulunan ELF ile gerçekleştirilecek ve termofiziksel özellikler ile kristal büyümesinin yer çekimsiz ortamda nasıl etkilendiğini araştıracak.

gMETAL Deneyi: Kimyasal Tepkimesiz Koşullarda Akışkan Karışımı Oluşturma

TÜBİTAK MAM’ın ikinci projesi olan gMETAL deneyi, kimyasal tepkimesiz koşullarda katı parçacıklarla akışkan ortam arasında homojen bir karışım oluşturmanın yer çekimi etkisini inceleyecek. Bu çalışma, uzay araçlarının itki sistemlerini daha verimli hale getirme potansiyeli taşıyor.

UzMAn Deneyi: Mikroalglerin Uzayda Büyüme ve Dayanıklılık Testi

Boğaziçi Üniversitesi tarafından geliştirilen UzMAn deneyi, mikroalglerin yer çekimsiz koşullarda büyüme ve dayanıklılık testlerini içeriyor. Bu çalışma, mikroalglerin uzayda kullanımına yönelik yeni nesil dizileme teknikleri ile metabolik değişiklikleri ve performanslarını belirleyerek yaşam destek sistemleri için veri sağlamayı amaçlıyor.

EXTREMOPHYTE Deneyi: Mikro Yerçekiminde Bitkilerin Fizyolojik ve Moleküler Yanıtları

Ege Üniversitesi tarafından geliştirilen EXTREMOPHYTE deneyi, uzayda ve yeryüzünde yetiştirilen bitkilerin mikro yerçekimindeki tepkilerini araştıracak. Özellikle tuz stresine maruz bırakılan bitkilerin fizyolojik ve moleküler yanıtları incelenecek, bu da uzayda bitki yetiştirmenin potansiyelini ortaya koyacak.

METABOLOM Araştırması: Uzay Koşullarının İnsan Metabolizması Üzerindeki Etkileri

Ankara Üniversitesi tarafından yürütülen METABOLOM araştırması, uzay koşullarının insan metabolizması üzerindeki olumsuz etkilerini ortaya çıkarmayı hedefliyor. Uzay görevine katılan astronotun gen ekspresyonları ve metabolizmalarındaki değişimleri inceleyerek, uzay yolcularının sağlığına yönelik risk faktörlerini anlama amacını taşıyor.

MİYELOİD Deneyi: Kozmik Radyasyonun İmmünolojik Etkileri

Hacettepe Üniversitesi’nin yürüttüğü MİYELOİD deneyi, uzay misyonu katılımcılarının maruz kalacağı kozmik radyasyonun immünolojik olarak ‘miyeloid kökenli baskılayıcı hücreler (MKBH) düzeyinde ölçülmesini amaçlıyor. Bu, uzun süreli uzay görevlerinde immunolojik etkileri anlamak için önemli bir adım olabilir.

MESSAGE Deneyi: Yer Çekimsiz Ortamda Gen Düzenleme Çalışmaları

Üsküdar Üniversitesi tarafından yürütülen MESSAGE deneyi, yer çekimsiz ortamdan etkilenen genlerin tespiti ve insan bağışıklık hücrelerinin bu ortamda nasıl etkilendiğinin CRISPR gen mühendisliği yöntemleriyle belirlenmesini amaçlıyor. Bu çalışma, sürdürülebilir bir biyorejeneratif yaşam destek sistemi tasarlamak için temel oluşturabilir.

ALGALSPACE Deneyi: Kutup Alglerinin Uzayda Kullanımı

Yıldız Teknik Üniversitesi tarafından geliştirilen ALGALSPACE deneyi, uzayda, Antarktik ve ılıman bölge mikroalglerinin büyüme verilerini karşılaştırarak, uzayda kullanılmak üzere kutup alglerinin potansiyelini araştıracak. Bu çalışma, CO2 rejenerasyonu, ek gıda temini, su iyileştirme gibi alanlarda kutup alglerinin kullanımını değerlendirmeyi amaçlıyor.

CRISPR-GEM Deneyi: Mikro Yer Çekiminde Bitkilerin Gen Düzenleme Mekanizmaları

Aynı üniversite tarafından yürütülen CRISPR-GEM deneyi, mikro yer çekiminde bitkilerin savunma mekanizmalarını anlamak ve geliştirmek amacıyla tasarlanmıştır. Bu deney, modern gen düzenleme tekniklerinden CRISPR ile bitkilerin mikro yer çekimindeki etkinliğini araştırarak, sürdürülebilir uzay tarımı için temel bilgiler sağlayabilir.

PRANET Deneyi: Propolisin Mikro Yer Çekimi Ortamındaki Etkisi

Muş Bilim ve Sanat Merkezi öğrencilerince hazırlanan PRANET deneyi, propolisin mikro yer çekimi ortamındaki bakteriler üzerindeki etkisini araştıracak. Bu deneyde, propolisin antibakteriyel etkisi test edilecek ve mikro yer çekimi ortamında elde edilen sonuçlar, yer çekimli ortamlarla benzerlik gösterip göstermediği karşılaştırılacak.

VOKALKORD Deneyi: Solunum Sistemi Fizyolojisinin Yer Çekimsiz Ortamdaki Etkileri

Haliç Üniversitesince yürütülecek VOKALKORD deneyi, solunum sistemi fizyolojisi içinde akıllı saat ve yapay zeka desteğiyle seste meydana gelen frekans değişiminden rahatsızlıkları tespit etmeyi amaçlıyor. Yer çekimsiz ortamın insan sesi üzerindeki etkilerini anlamak için önemli bir adım olabilir.

OKSİJEN SATURASYONU Deneyi: Düşük Yer Çekiminin Solunum Üzerindeki Etkileri

Nişantaşı Üniversitesi tarafından gerçekleştirilecek OKSİJEN SATURASYONU deneyi, yapay zeka desteğiyle verilen havanın oksijen seviyesini hesaplayarak düşük yer çekiminin sebep olduğu farklılıkları ve rahatsızlıkları tanımlamayı amaçlıyor. Bu çalışma, uzay görevlerinde solunum sistemi üzerindeki etkileri anlamak için önemli bir adım olabilir.

MİYOKA Deneyi: Elektronik Kart Montajı ve Mikro Yer Çekimi

TÜBİTAK UZAY tarafından gerçekleştirilen MİYOKA deneyi, ilk Türk uzay yolcusu Alper Gezeravcı‘nın istasyonda elektronik kart üzerine kurşunsuz bileşen montajı gerçekleştirmesini içeriyor. Elektronik kartlar, uzay görevi sonrası detaylı incelemeye tabi tutularak mikro yer çekiminin kurşunsuz lehimleme sürecine etkileri bilim dünyasına sunulacak.

Bu deneyler, Türkiye’nin uzay araştırmalarındaki önemli adımlarından biri olarak dikkat çekiyor. Alper Gezeravcı’nın liderliğinde gerçekleştirilecek bu bilimsel çalışmalar, Türkiye’nin uzay ve bilimdeki yerini güçlendirmeye yönelik önemli bir adım olacak.

Kaynak: AA