Sinema Dünyasının Öncü İsmi Roger Corman 98 Yaşında Aramızdan Ayrıldı

Sinema dünyasının efsanevi isimlerinden Roger Corman, 98 yaşında hayatını kaybetti. Yüzlerce düşük bütçeli filmde yönetmenlik ve yapımcılık yaparak endüstriye yön veren Corman; Jack Nicholson, Martin Scorsese ve Robert De Niro gibi birçok ünlü ismi keşfetmişti.

Corman’ın Hayatı ve Kariyeri

Detroit doğumlu olan Corman, Beverly Hills Lisesi’nden ve ardından Stanford Üniversitesi’nden mühendislik eğitimi almıştı. Ancak sinemaya olan tutkusu onu kariyerine yöneltti. İlk olarak “The Monster From the Ocean Floor” ile yapımcılığa adım atan Corman, daha sonra AIP (American International Pictures) ile yaptığı anlaşma ile korku ve bilim kurgu türlerinde birçok film çekti.

Sinema Endüstrisine Yön Veren İsimler

Roger Corman’ın çalışma tarzı ve yönetmenlik yeteneği, birçok başarılı ismi endüstriye kazandırdı. Jack Nicholson, Martin Scorsese, Francis Ford Coppola ve Robert De Niro gibi isimler, Corman’ın yapımlarında ilk profesyonel deneyimlerini yaşadılar ve kariyerlerine onun filmlerinde başladılar.

Corman’ın Mirası ve Etkisi

Roger Corman, düşük bütçeli ve hızlı üretim tarzıyla tanınan bir isimdi. Ancak bu durum, sanat ve iş arasında sürekli bir dengeyi korumak zorunda olduğu anlamına geliyordu. Corman, B-filmlerin dünya çapında popülerleşmesine katkıda bulundu ve endüstride bir dönemin simgesi haline geldi.

Sinema Dünyasının Büyük Kaybı

Roger Corman’ın ölümü, sinema dünyasında büyük bir kayıp olarak değerlendiriliyor. Yapımcı ve yönetmen olarak uzun yıllar boyunca endüstriye yön veren Corman, sinema tarihine unutulmaz bir iz bıraktı ve birçok sinemacıya ilham kaynağı oldu.

Roger Corman’ın Hayatından Kesitler

Detroit’te doğan Roger Corman, 1940 yılında ailesiyle birlikte Los Angeles’a taşındı. Beverly Hills Lisesi’nin ardından Stanford Üniversitesi’nde mühendislik eğitimi aldı. Kaliforniya’ya geldiği andan itibaren filmlere aşık olduğunu itiraf etti. Bir keresinde, “Büyüdüğüm yerde filmlerle ilgilenmemem mümkün değildi,” demişti.

İkinci Dünya Savaşı’ndaki hizmeti ve eğitimi (bir dönem Oxford’da İngiliz edebiyatı okudu) onu yavaşlattı. Stanford’dan sonra dört gün U.S. Electric Motors’da çalıştı ve ardından 20th Century Fox’ta kurye olarak çalışarak sektöre girmeye çalıştı. Oxford’dan döndüğünde (ve Paris’te kısa bir süre kaldığında) kendi deyimiyle “bir serseri” oldu. 1951-53 yılları arasında ufak tefek işler yaptı ve işsizlik maaşı aldı. Kısa bir süre senaryo okuyucusu olarak çalıştı; daha iyisini yapabileceğine ikna olunca Highway Dragnet‘i yazdı ve 4.000 dolara Allied Artists’e sattı.

1954’te gösterime giren filmden kazandığı para ve ailesi ile arkadaşlarının katkılarıyla “The Monster From the Ocean Floor“un yapımcılığını üstlendi ve Arkoff’un AIP’siyle bir anlaşma yaptı. Nakit avans karşılığında Corman bir dizi film yapmayı kabul etti.

Corman 1955-60 yılları arasında AIP için hepsi 100.000 doların altında bütçeli ve iki hafta ya da daha kısa sürede çekilen 30’dan fazla filmin yapımcılığını ya da yönetmenliğini üstlendi. Western (“Five Guns West,” “The Gunslinger”); korku ve bilimkurgu (“The Day the World Ended,” 1956 ve 1957’de “The Undead”); ve “Carnival Rock” ve “Rock All Night” gibi gençlik filmleri vardı.

Kısa sürede arabalı sinemaların kahramanı oldu.

Eleştirel anlamda Corman’ın fark edilmesi 1958’deki “Machine Gun Kelly“ye kadar sürmedi. Bu filmi Fox için çektiği bir stüdyo filmi olan “I Mobster” izledi. 1960’ta “Little Shop of Horrors“tan sonra Corman, Arkoff’u daha iddialı projelere, özellikle de Corman’ın en sevdiği yazarlardan biri olan Edgar Allan Poe‘nun eserlerine dayanan bir dizi filme para yatırmaya ikna etti. 1960’ta “The Fall of the House of Usher” ile başlayan korku serisi, aralarında “The Tomb of Ligeia” ve “The Masque of Red Death“in de bulunduğu sekiz düşük bütçeli hit filme imza attı. Bu filmler Boris Karloff, Vincent Price, Basil Rathbone ve Peter Lorre‘nin kariyerlerini canlandırdı ve bir tür klasik haline geldi.

Aynı dönemde Ellen Burstyn, Nicholson ve De Niro gibi tanınmamış oyunculara, Robert Towne gibi senaristlere ve Scorsese, Demme, Joe Dante ve Peter Bogdanovich gibi yönetmenlere başlangıçlarını yaşattı.

Tek “mesaj” filmi olan ve başrolünde William Shatner’ın oynadığı 1962 yapımı “The Intruder” ırkçılık hakkındaydı. Eleştiriler iyiydi ama filmde “N” harfi kullanıldığı için Yapım Kodu Mührü’nden mahrum bırakıldı, bu yüzden çok az rezervasyon yapıldı. Bir keresinde New York Times’a verdiği röportajda, “O anda bir daha asla bu kadar açık bir şekilde kişisel bir ifade içeren bir film yapmamaya karar verdim” demişti.

Columbia Pictures için yaptığı “büyük” film girişiminden de, oradaki yöneticiler bütçesini kısmaya çalıştıklarında memnun kalmadı. AIP’ye geri döndüğünde, Peter Fonda ile birlikte 360.000 dolara mal olan ve 25 milyon dolardan fazla hasılat yapan bir motorcu filmi olan “Vahşi Melekler “i yaptı.

Bunu LSD ile ilgili “The Trip” ve diğer gençlik odaklı hitler izledi. Ancak 1970’te “Bloody Mama “nın çekildiği sıralarda gücü tükenmeye başladı ve “Von Richthofen and Brown “dan sonra yönetmenlikten çekildi. 1970 yılında, Arkoff’un bir zamanlar finanse ettiği türden filmlerin yapım ve dağıtımını üstlenmek üzere New World Pictures’ı kurdu. İlk yılın sonunda, “Kafesteki Kadınlar” ve “Gece Çağrı Hemşireleri” gibi filmlerle kara geçti. Daha sonra “Piranha”, “Eat My Dust” ve “Death Race 2000” gibi filmlerin yapımcılığını üstlendi.

Sanat filmlerine olan açlığı 1972’de Bergman’ın “Cries and Whispers “ıyla başladı ve “Autumn Sonata”, “The Story of Adele H”, “Amarcord” ve “Fitzcarraldo” ile devam etti. Bu filmlerin pazarlama ve dağıtımını yeniden keşfederek daha geniş bir salon yelpazesinde gösterime soktu ve büyük şehirler dışındaki izleyicilere daha önce tatmadıkları bir dünya sineması deneyimi yaşattı.

Yabancı filmler 1980’de New World’ün 55 milyon dolarlık yıllık gelirinin beşte birini oluşturuyordu. Ayrıca “A Hero Ain’t Nothin’ but a Sandwich” gibi aile filmlerini ve bilimkurgu filmi “Battle Beyond the Stars” gibi daha yüksek fiyatlı (5 milyon dolar gibi) projeleri karışımına ekledi. 1983’te New World’ü 16,5 milyon dolara sattı ve Concorde/New Horizons’ı kurdu. Yönetmen Luis Llosa gibi yeni yetenekleri ortaya çıkarmaya devam etti ve 1989’da Variety’de art arda kâr getiren 40 filmle övünüyordu. Ancak piyasa değişmişti ve Corman’ın kârı hiçbir zaman AIP’nin ya da New World’ün ilk günlerinin zirvesine ulaşamadı. Neyse ki Corman için, sürekli gelişen dış pazar boşluğun bir kısmını doldurdu – işlerinin yarısını ya da daha fazlasını temsil eder hale geldi – ve CNH yeni ev video pazarından yararlanmak için mükemmel bir zamanda ortaya çıktı. Elindeki devasa film kataloğuyla, bir yandan eski filmlerini videoya aktarırken bir yandan da özellikle bu pazarı hedefleyen yeni filmler yapmak için mükemmel bir konumdaydı.

Yirmi yıl sonra ilk kez 1990 yapımı “Frankenstein Unbound” ile yönetmen koltuğuna dönen Corman, türün hayranlarını hayal kırıklığına uğrattı ve bir daha yönetmenlik yapmadı.

Bununla birlikte, ev sineması için yüksek hacimli stratejisinin mali açıdan başarılı olduğuna şüphe yok. Corman 2000 yılında şirketin adını New Concorde olarak değiştirdi ve New Concorde Home Entertainment’ı kurmak üzere yeniden örgütlendi.

Corman 1955 yılında “Hızlı ve Öfkeli” adlı bir film çekmişti ve yapımcı Neal Moritz, Vin Diesel ve Paul Walker’ın başrollerini paylaştığı kendi araba yakıtlı serisini başlatırken filmi keşfettiğinde, Moritz filmin adının bu olması gerektiğine karar verdi. İki adam Moritz’in 2001 yapımı filmin ve ardıllarının isim hakları karşılığında stok görüntüleri takas ettiği bir anlaşmaya vardılar.

Corman ayrıca Showtime ve Sci Fi Channel’da (şimdi Syfy) filmleri için yeni bir çıkış noktası buldu. CNH, paralı kanal için bilim kurgu, korku ve fantastik filmlerden oluşan bir “Roger Corman Sunar” serisi hazırladı. Sci Fi Channel’ın 2001 tarihli “Black Scorpion” dizisi Corman’ın en popüler iki filmine dayanıyordu. Syfy için çektiği telepikler arasında “Dinoshark”, “Dinocroc vs. Supergator” ve “Sharktopus” vardı.

2005 yılında Concorde, Buena Vista Home Entertainment ile 12 yıllık bir anlaşma imzalayarak Corman’ın yapımcılığını üstlendiği 400’den fazla filmin dağıtım haklarını aldı. 2010 yılında ise Corman, Shout Factory ile bir anlaşma imzalayarak Corman’ın yapımcılığını üstlendiği 50 filmin Kuzey Amerika dağıtım haklarını aldı.

Birlikte Roger Corman’s Cult Classics adlı bir ev eğlencesi serisi başlattılar. İlk olarak “Piranha,” “Humanoids From the Deep,” “Up From the Depths” ve “Demon of Paradise” filmleri gösterime girdi.

Corman 1990 yılında “Maverick: How I Made 200 Movies in Hollywood and Never Lost a Dime” adlı anı kitabını yayınladı.

Kendisiyle birlikte işe başlayan başarılı sinemacıların filmlerinde sık sık cameo yaptı; örneğin Demme’nin “Philadelphia “sında, Howard’ın “Apollo 13 “ünde, Coppola’nın “The Godfather: Bölüm II” ve Dante’nin “Looney Tunes: Back in Action” filmlerinde oynadı.

1998 yılında Cannes Film Festivali tarafından verilen ilk Yapımcı Ödülü’nü aldı.

Roger Corman, 2006 yılında Amerika Yapımcılar Birliği tarafından verilen David O. Selznick Ödülü’nü aldı. Aynı yıl, “Fall of the House of Usher” adlı filmi Kongre Kütüphanesi tarafından korunacak önemli filmlerin bir derlemesi olan National Film Registry için seçilen 25 film arasında yer aldı.

Alex Stapleton’ın 2011 yapımı uzun metrajlı belgeseli “Corman’s World: Exploits of a Hollywood Rebel” adlı belgeseli film yapımcısının faaliyetlerini inceledi. Corman geçtiğimiz yıl Los Angeles Basın Kulübü tarafından film endüstrisine yaptığı katkılardan dolayı Seçkin Hikaye Anlatıcısı Ödülü ile onurlandırıldı.

Corman’ı eşi yapımcı Julie Corman ile kızları Catherine ve Mary yalnız bırakmadı.