Gerisi Hikaye’de İlk Sezon Tamamlandı

İlk yayınımızda “Ölüm, Ölümsüzlük, Ölümden Gelenler, Vampir, Zombi, Hortlak, Gulyabani, Hayalet” konularını konuştuk.

Gerisi Hikaye’nin ilk bölümünde “Ölüm, Ölümsüzlük, Ölümden Gelenler, Vampir, Zombi, Hortlak, Gulyabani, Hayalet” konularını konuştuk. (Işın Beril Tetik, Demokan Atasoy, Galip Dursun)

“Gerisi Hikaye” adlı podcastımızda / yayınımızda ağırlıklı olarak korku edebiyatı, korku sineması ve korku kültürünü derinlemesine inceliyor ve konuşuyor olacağız.

Yayınımızın ilk bölümünde “Ölüm, Ölümsüzlük, Ölümden Gelenler, Vampir, Zombi, Hortlak, Gulyabani, Hayalet” konularını konuştuk.

Gerisi Hikaye bu hafta, Edebiyat ve Sinemanın yüz yıldır süren ortaklığına bir genel bakış atarken, bir yandan da programda korku edebiyatından uyarlama senaryolar üzerine konuşuluyor.

Bu bölümde Ursula K. Le Guin’in ödül konuşmasından, Psycho’ya, The Shining’den Stephen King’in Kubrick ve filme ilgili kısa bir röportajına kadar pek çok ilginç konudan bahsediyoruz.

Hayaletli Evler – Hayaletli evler tarihi, hayalet türleri, perili köşklerin evrimi.

Gerisi Hikaye’nin üçüncü bölümünde parapsikolojiden, reality showlara, edebiyattan sinemaya perili köşkleri konuştuk.

Gerisi Hikaye’de bu hafta 20. yüzyılın ilk süperstarını konuştuk. Kaçış Ustası Harry Houdini’nin hayatı çerçevesinde spiritüelism/ruhçuluk akımının yükselişi ve Houdini’nin medyumlarla savaşını konuştuk. Bilimin yükselişi ve Birinci Dünya Savaşı’nın Avrupa’daki etkileri, Sir Arthur Conan Doyle ile arkadaşlıkları, havacılık, korku edebiyatı ve sinemaya ilgisi ile efsanevi gösterileri ile karşınızda Harry Houdini.

Efsanelerle bezeli bir dönüşüm hikayesi

Bu hafta Gerisi Hikaye’de insanlık tarihinin en eski efsanelerinden biri olan Lilith’i konuştuk. Yaratılış mitlerinden, en derin korkularımıza bir yolculuk yaptık. Adem’in ilk karısı kimdi? İsis, Ishtar, Nagalar, Lamia ve mitolojinin yılan kadınları. Lilith’in din, edebiyat, resim ve çizgi romanlardaki evrimini tüm aşamalarıyla tartıştık. Korku Edebiyatı’nın olmazsa olmazı bu etkileyici kadın hakkında bilmek istediğiniz herşey bu programda.

Sevgili Mehmet Berk Yaltırık’ın da katılımıyla Anadolu’daki Korkunç Yaratıkları anlattık. Anadolu Korku Öyküleri’ni yazarken bizleri etkilemiş, okuduğumuz, büyüklerden dinlediğimiz ve tarihin tozlu sayfaları arasından araştırıp bulduğumuz esin kaynaklarımız hakkında ipuçları bulabileceğiniz bir panel oldu. Konuşmamızda, Gök Tengri inanışından doğup gelmiş Erlik Han, Anadolu Ejderhaları, Sarı Saltık özelinde Anadolu Evliyaları’nın ejderhalarla mücadeleleri, Osmanlı’da Hortlak ve Vampir anlatıları, Evliya Çelebi ve tabii ki Cinler ve cinlere karışanlardan bahsettik.

Bu bölümde özellikle ülkemizde korku edebiyatı yapmanın etkileri, karşılaştığımız tepkiler ve sonuçlarını masaya yatırdık.

Anadolu Korku Öyküleri fikri nereden çıktı?
Bu ekip nasıl bir araya geldi?
Gerçek ve Gerçeküstü’nün çatışması nereye kadar sürer?

Yazmak ve özellikle “Korku Yazmak” için size özel tarifler bu bölümde konuşulanların sadece bir kısmı. Korku hakkında bilmek istediğiniz her şey için temel kaynak Gerisi Hikaye Korku Konuşmaları.

Bilgisayar ve Konsol Oyunlarında Korku

Gerisi Hikaye’nin bu haftaki konusu Korku Oyunları. Yapılmış ilk korku oyunundan günümüzün Devasa Çok Oyunculu Çevrim içi Oyunlarına evrilen gelişimi takip ettik. Pixellerle başlayıp Voxellere giden bu yolda oyunlar ve platformlar çok değişse de korkunun yeri hiç değişmedi ve kalplerimizdeki yerini kaybetmedi. Atari / oyun salonlarından başlayıp evimizin salonlarına giren korku dolu bir yolculuğa hazır olun!

Bu haftaki konumuz, edebiyat tarihinin en etkileyici kötü adamlarından Dr. Hannibal Lecter. Thomas Harris’in hayalgücünün sarsıcı bir sonucu olan bu ürkütücü adam aslında kim? Olağanüstü zekasıyla, insanları kolayca yönlendirmesiyle, bir seri katil olmasıyla ve aynı zamanda, gurme bir yamyam oluşuyla hayatlarımıza girdiği günden beri bizleri hipnotize etmiş bir üstün insan mı? Onun nerden geldiği ve nereye gittiğini, Romanlarla başlayan, Sinema ve TV dizisiyle devam eden evrimini incelediğimiz bu programda, doğal ve insani korkuların kökenine bir bakış attık. Türk Korku Edebiyatında Seri katillerin eksikliğini yorumladık ve yamyamlık geleneğini inceledik.

Alien – Uzay Korkusu denince akla, hemen onu adı gelir!

Bu bölümde 36 yıllık bir efsaneyi, Alien/Yaratık’ı konuştuk. Hem Korku hem Gerilim Sineması’nın en başarılı ve gerçekten başarısız örneklerini bu devasa serinin içinde bulmak mümkün. Alien Mitosu’nu, sinema ile başlayıp, edebiyat, çizgi roman ve bilgisayar oyunlarında gelişmekte olan gerçek bir canavar olarak nitelendirebilir miyiz? Dünya’nın en ünlü yazar ve yönetmenlerinin anlatma yolunda şanslarını denedikleri bu Yaratık bunca yıldır nasıl oluyor da bizleri kendine hayran bırakmayı başarıyor? Favori filminiz hangisi? Alien’ın yaratılışından günümüze ve yarınına detaylı bir bakış attık.

Bu hafta, Korku Sanatı’nın tartışmasız en önemli yaratıklarından, Vampirleri konuşmaya başladık. Bu kapsamlı konuyu irdelemeye, Vampir Efsanesinin ortaya çıkışını tarihi bir bakış açısı ile ele alarak başladık. Eski Çağlardan itibaren Dünya’nın pek çok farklı coğrafyasında, Güneyden Kuzey Yarımküre’ye, en Doğudan en Batıya dek Vampirlerin izini sürdük. Gılgamış, Çin efsaneleri, Orta Çağ Avrupası, Balkanlar ve hatta Türkler’de Vampir Miti’ne bir giriş yaptık. Zıplayan Vampirler’den, gizemli, kayıp kitaplara, ölü gömme adetlerinden, düşmanının kafatasından kan içen hükümdarlara, vampir korkusunun kökenlerini konuştuk.

Bu haftaki konumuz insanlığın en yoğun korkularından Uzaylı İstilası.İnsanlık tarihi boyunca birbirini sömüren insanlar, açlıklarının boyutlarını gördükçe, “Bu bizim başımıza gelse neler olurdu?” diye sormaktan kaçamamıştır. Yüzeyini hafifçe kazıdığımızda Uzaylı korkusunun ardında bulacağımız da işte bu sömürgecinin, toplu katliamcının, köle tüccarının vicdanıyla baş başa kaldığında yaşadığı korkudur. Voltaire’den H.G. Wells’e edebiyatta uzaylı korkusu nasıl yansımıştır? Sinemanın bu türe katkıları neler olmuştur? Nasıl istila ediliriz ve neden Dünya’yı istila etmek isterler? Korku Edebiyatı’nın Bilimkurgu ile kolkola gezdiği sulardayız bu hafta.

Gerisi Hikaye Korku Konuşmalarında bu hafta, edebiyatta Polisiye türünün atası Edgar Allan Poe’yu konuştuk. Sefalet içinde geçen, 40 yıllık bir hayata sığdırdığı eserler ve başarıları anlatmakla bitiremedik. Hem hayatı hem de ölümü üzerine serilmiş gizem perdesinin altında yıllarca anlaşılmamış bu dahinin hayata bakışı, ilişkileri, yaşama şekli ve aşklarını mercek altına aldık. Hem yazar hem şair kimliğiyle 19, yy.’ın zorlu koşullarında sadece edebiyat yaparak sürdürmeye çalıştığı acılı, acıklı bir yandan da aşk ve çatışmayla renklenmiş dopdolu bu kısacık hayatın, eserleri üzerindeki etkilerini yorumladık. Edebi felsefesi neydi? Kimi sevdi? Kimden nefret etti? Edebiyat üzerine hangi fikirleri ciddiye alındı, hangileriyle dalga geçildi? Nasıl ve neden yazdı? Kısaca Poe kimdi?

Bu hafta, Vampirlerin folklorik bir öğeden, Korku Edebiyatı’nın vazgeçilmez canavarına dönüşümünü inceledik. Batı Edebiyatı’nda Vampir adının ilk geçtiği şiirden, The Vampyre ve Carmilla’ya oradan da Drakula’ya gelene dek, bu karizmatik canavarın 18.yy ortasında başlayan edebi macerasının 19. yy.’ın sonuna dek izini sürdük. Ölümsüz bir efsanenin nasıl olup da yaşayan bir efsane tarafından şekillendiğini tartıştık. Polidori, Lord Byron ve Shelley’nin bir araya gelip Hayalet Öyküleri yazmaya giriştiği o karanlık tatilde neler döndüğünü ve dönemin tutucu edebiyat anlayışı karşısında cinselliğin aradığı kaçış noktalarını, derinlemesine yorumladık.

Yeni bölümümüzde, Seyfettin Efendi ve Olağanüstü Maceraları’nın yaratıcısı Devrim Kunter programımıza konuk oldu. Amerika’da başlayıp tüm dünyaya yayılmış korku çizgi romanlarının Creepy Amca, Eerie Dayı ile başlayan maceralarını, İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde Amerikan çizerlerinin kendi kendilerine oluşturduğu otosansür uygulamalarını ve bunun kırılış sebeplerini inceledik. Türkiye’nin korku çizgi romanına bakışı ve Türk Çizerlerin işlerini konuştuk. Çizgi Roman’da Korku’nun rüştünü ispat edişinden, Dünyayı kasıp kavuran devasa yapımlara dönüşmesinin izini sürdük. Mike Mignola’dan, Alan Moore’a, Galip Tekin’den, Suat Gönülay ve Kenan Yarar’a pek çok ismi anmadan geçmedik. Yeni dönemin En Çok Okunan Korku Çizgi Romanları’ndan örnekler vermeyi de ihmal etmedik.

Bu haftaki konumuz, Korku Edebiyatında ve Korku Sinemasında insanın iliklerini titreten, belgelere dayalı korkuları işledik. Önceleri şahitlere dayanarak yapılan anlatılarla başlayan tür, mektuplar, gazete kupürleri derken fotoğraf ve bulunmuş video filmlere evrilirken, takipçilerini kurgu ile gerçeklik arasında kuşku duymaya iterek yoluna hız kesmeden devam ediyor. 19, yüzyıldan itibaren, sonradan sahte olduğu anlaşılan gazete haberlerinden, Edgar Allan Poe öykülerine pek çok yerde karşımıza çıkıyor. Sinemada tüm dünyayı etkisi altına almış The Blair Witch Project gibi örneklerden de daha çok konunun takipçilerinin haberdar olduğu Cannibal Holocaust’tan da bahsettik. İzleyip beğendiğimiz ve beğenmediğimiz örneklerin bir saate sığdırabildiğimiz kadarını nedenlerimizi belirterek inceledik. Edebiyat, Sinema ve Belgesellerde Korku, kurgu ve gerçeklik iddiaları dolu bir programla daha karşınızdayız.

Ve durdurun onları, çünkü sorguya çekilecekler!

Bu hafta Gerisi Hikaye’de insanoğlunun en eski ve ortak korkusu olan Kıyamet’i konuştuk. Dinlerin kıyamet hikayeleri ve kökenlerini inceledik. Kıyamet Korkusu’na kültürümüzdeki bakışın üzerine düşündük. Edebiyat ve Sinemada örnekleriyle, değişim ve gelişimini konuşup, kıyamet türlerini detaylı bir şekilde yorumladık.Sümer’den Mısır’a, Antik Yunan’dan Anadolu’ya Kıyamet üzerine neler yaşandı neler yazıldı? 21. yüzyıl insanı olası kıyamete nasıl yaklaşıyor, nasıl hazırlanıyor? Kelimenin anlamından gidersek, o gün canlara mı kıyılacak, hesap defteri mi açılacak?

Post Apokaliptik Hayaller
Geçen hafta Kıyamet ve türlerini inceledikten sonra bu hafta da Kıyamet Sonrası senaryolarını konuşuyoruz. Eserlerin Kıyamet Sonrası/Post Apokaliptik veyahut Distopik olarak kategorize edilmesi üzerine uzun uzadıya tartışıyoruz. Kıyamet Sonrası nerede başlar, nerede biter? Sinemada kült ve klasik örnekler konuya nasıl yaklaşmış? Post Apokaliptik bir sohbet edilir de Stephen King ve Mahşer’den bahsedilmez mi? Popüler kültürün, Nükleer Kıyamet’ten Zombi Kıyameti’ne dönüşümünü Gerisi Hikaye’de dinleyin.

Bu hafta hem insani hem kültürel hem de devrimize ait korkular üstüne konuştuk. Global bakışın korku ve korku kültürüne yaklaşımı, bu yaklaşımın coğrafyamızdaki yansımalarını sohbetimizin merkezine oturttuk. H.P. Lovecraft, E. A. Poe ve Stephen King’den örneklerle batılı yaklaşımı incelerken, Anadolu’ya baktığımızda Alkarısı, Kayışbaldırı, İtbarak ve daha pek çokları sohbetimize konuk oldular. 21. yy.’da ‘Korku’nun halen sözlü kültürden yazılı edebiyata geçiş sancıları çekişi ve çareleri üstüne uzun uzadıya kafa patlattık. Soruyoruz size; Nelerden Korkarız?

Deliliğin Dağlarına Yolculuk

Gerisi Hikaye bu hafta, ilk şehirler arası kaydıyla karşınızda. Ankara – İstanbul hattında, Hangouts üzerinden yaptığımız bu programda Doğaüstü Korku’nun en yetkin isimlerinden Howard Philips Lovecraft’ı konuştuk. 1890-1937 yılları arasında yaşamış bu sıra dışı yazarın zorluklarla dolu hayatının gölgesinde oluşan, gelişen hatta daha doğrusu evrimleşen yazınını detaylarıyla inceledik. 3 yaşında okumaya, 6’sında şiirler yazmaya başlayan, yaşamı boyunca 100.000’in üzerinde mektup yazmış fakat tek bir kitap dahi yayımlatmamış bu çılgın adamı saygıyla andık. Devrinin tüm standartlarını yıkıp geçmiş, hayal gücünün sınırları günümüzün bilim kurgularını aratmayacak kozmik sırlara kapılar açmış, hatta yön vermiş ve vermeye de devam eden, Lovecraft gerçeğine bir saatlik bir giriş yaptık. Ölümünün ardından oluşan Cthulhu Tarikatı’ndan tutun da yazarlığını yerden yere vuran eleştirmenlere dek Korku Edebiyatı’nın bu dev ismini her yönüyle incelemeye giriştik. Keyifli dinlemeler.

Edebiyatta Doğaüstü Korku

Gerisi Hikaye şehirler arası kayıtlarına devam ediyor. Geçen hafta belirttiğimiz gibi bu haftaki konumuz korku edebiyatının büyük ismi H.P. Lovecraft’ın Edebiyatta Doğaüstü Korku adlı manifesto\makalesi. İlk bölümde, kendi deyimiyle Kozmik Korku’nun detaylı bir açıklamasını yapıp, bir korku öyküsünün nasıl olması gerektiğine dair kuralları açıklayarak başladığı bu etkileyici makale, batı edebiyatının korku geçmişine açılan görkemli bir boyut kapısı. Antik çağlardan başlayarak Gotik Korku’ya doğru yaşanan değişim ve gelişimleri detaylı örneklerle inceleyen Lovecraft ölümünün üzerinden neredeyse 80 yıl geçmişken bizleri eğitmeye devam ediyor. Satyricon, Hanok’un kitabı, Hamlet ve Faust, Christabel, Lenore ve Otranto Kalesi diğer onlarca örnekle beraber gözlerimizin önüne, bir de onun bakış açısıyla geliyor. Bu programımızda ilk üç bölümü üzerinden yorumlarımızı paylaştığımız Edebiyatta Doğaüstü Korku makalesi gerçek bir başucu kitabı ve her korku yazarının olmazsa olmaz kaynağı. Bu haftaki detaylı incelememizden aldığımız keyfi umarız siz dinleyicilerimiz de alırsınız.

Gerisi Hikaye’nin yeni bölümünde dünyadaki ve Türkiye’deki örnekleriyle musallat konusunu işledik. Cin, İblis, Kötü Ruhlar, Antik Tanrılar ve daha pek çokları insan ruhunu ele geçirmek ve onu bir kuklaya çevirmek için sıraya mı girmiş? Hangi dinler konuya nasıl yaklaşmış? Batı’da Ortaçağ inancına göre ruh vücudun neresindedir? Vücut İstilası’nın Korku Edebiyatı’nda işlendiği eserler nelerdir? Sinema, Musallat meselesine nasıl yaklaşıyor? Exorcist’ten, Possession ve daha çoklarına pek çok örneği konuştuğumuz bu bölümde iblisler, büyüler ve üç harfliler dolu bir program hazırladık. Keyifli dinlemeler.

Karındeşen Jack: İlk Modern Metropol ve İnsan

19. yy.’ın son çeyreğinde sadece bir kaç ay içinde işlenen 5 cinayet neredeyse130 yıldır hız kesmeden tüm dünyayı etkileyen bir efsanenin doğmasına sebep oldu. Karındeşen Jack kimdi? Cinayetlerini nasıl işledi? 1888 yılında Londra nasıl bir şehirdi? Gece hayatı, kalabalık ve fakirlikten doğmuş bu vahşet gaz lambalarının yarattığı gölgelere karışıp kayboluverdi ama etkileri Korku Edebiyatı ve Korku Sineması’nı derinden etkiledi. Tam da mektuplarında iddia ettiği gibi bizleri 20. yy.’a sokan Karındeşen Jack olabilir mi? Keyifli dinlemeler.