Planescape Diyarına Giriş (v2)

Evinizin ötesindeki dünyalara; kozmozun büyük çemberine hoşgeldiniz. Bu muazzam bir yerdir. Başka nerede astral okyanusta seyahat edebilir veya City of Brass’ ın alevden sarayını ziyaret edebilir yada evlerinde savaşan iblislerini görebilirsiniz? Hey, yaşayanların ve ölülerin diyarlarına hoşgeldiniz.

Eski TSR yeni Wizards of the Coast’ un şu anda belki de en geri planlarda bırakılmış ama bence en başaralı settingi Planescape’ i bu aydan itibaren sizlere dilim döndüğünce anlatmaya çalışacağım. Geriye bırakılmasının en büyük sebeplerinden biri olarak standart Dungeons&Dragons oyunlarının eğlencelik havasından sıyrılıp daha ağır temaların işlenmesi, felsefe ve inanç savaşlarının gerçekliği oluşturması, biraz daha büyük yaşlara hitap etmesiydi diye düşünüyorum. Özellikle 3rd Edition’ ın çıkmasıyla birlikte ve WOTC’ un hedef kitle yaşını düşürme çabalarıyla birlikte, kapatılması uygun görüldü. Fakat bunca muhteşem fikrin yabana gitmesine içleri elvermedi ki, Eberron isimli yeni bir setting hazırlıyorlar. Ve anladığım kadarıyla özel isimleri değiştirse de Planescape’in çoklu evrenler temalarını içeriyor. Merak edenlere Eberron için gerekli yazılar hatırladığım kadarıyla hazırlanıyordu. Neyse, lafı daha fazla uzatmadan Planescape’i tanıtmaya başlıyayım.

Büyük resim için tıklayınız.

Planescape genel olarak hepsinin kendi içerisinde sonsuz, değişen kozmolojik kanunları, felsefi ve inançsal yönleri bulunan bir evrenler çokluğudur. Biliyorum şu anda çok havada kalan bir cümle fakat ilk başta bu kadar bir cümle ile bırakacağım. Yazıları okudukça zamanla herşeyin oturduğunu göreceksiniz. Bu karışık ve sonsuz yapının kendi içerisinde temel kuralları ve soruları vardır. Bunları açıklamakla başlayacağım anlatmaya.

Halkaların Birliği: Bir halka başı ve sonu olmayan yegane şeydir. Boyutları evrenleri anlamanın yollarından biri “ Halkaların Birligi” kuralıdır. Herşey halkalar halinde gelir. “Sigil” bir halkadır, “Outlands” haklakardan oluşur, keza element boyutları ve Outer Planes’ te öyle.

Üç’ler Kuralı: İyi şeyler hep 3 tane olarak gelir.Unutmayın 3 rakamı önemlidir. Örnek vermek gerekirse Prime Material Plane, Inner ve Outer Plane’ ler. Good, Evil, Neutral. Law, Chaos, Neutrality gibi… Eğer ikisini gördüyseniz mutlaka “üçüncüsü nedir” diye sorunuz!

Peki bu sonsuz evrenlerde nasıl oluyorda böyle muazzam bir tasarım içerisinde bir arada durabiliyor. Cevabı Planescape settinginde verene göre çok değişken olabileceği gibi kuralları kanunları her zaman şablon olarak kullanan Guvner ların (belli inanışları doğrultusunda çalışan fraksiyonlardan biri. İleride ki yazılarda bütün fraksiyonları anlatacağım.) olası bir tanımı ile anlatabiliriz:

Boyutları üç (üç ler kuralını hatırladık mı) basit bölümde inceleyebiliriz. Prime, Inner ve Outer boyutlar. Her nasılsa çeşitli yollarla birbirlerine bağlı gibi gözükseler de bu şekilde bir bölümleme yapmakta gösterilebilecek en kolay ve mantıklı yoldur.
 

Prime Material Plane: Bildiğimiz dünyaların bulunduğu, gezegenler aylar, yıldızlar vb. lerden oluşur. Her gezegen kendi crystal sphere ine sahiptir. Gezegenler bu bir su baloncuğuna benzetebilecek crystal sphere içerisinde asılıdırlar. Toril, Krynn prime material boyutta bulunan yaşayanlarının dünya dediği gezegenlerdir örnek olarak. Prime Material dünyalarının olayı genelde kültür, bilim, büyü ve doğa kontrastlarının etrafında geçmektedir.

Inner Planes: Inner boyutlar element boyutu halkalarından oluşur. Inner boyutu kendi içerisinde –tahmin edebileceğiniz gibi üç gruba ayırabiliriz: Ana elementler. para-elementler ve quasi elementler. Ana elementler bilindiği gibi hava, su, toprak ,ve ateşten oluşur. Ve bunlara ek olarak pozitif ve negatif enerji boyutları vardır. Para ve Quasi Element boyutları bu ana elementlerin bir ya da birkaçının birleşmesi ile oluşan gaz, toz, buhar gibi birleşiklerin boyutudur. Element boyutlarının tamamı ismini aldığı elemetten oluşur. Bu yüzden buralarda yaşam biz Prime dünyalarında yaşayanlar için kolay değildir. Bastığınız yerin ateş olduğu bir boyutta elinizi kolunuzu sallayarak gezemezsiniz

Outer Planes: Outer Planes, tanrıların diyarlarıdır. Kimi cennet kimi cehennemdir. Kimi bir tanım getirilemeyecek, nedenlerden kimi ise tanım getirilmek istenmeyecek nedenlerden vardır. Tanrılar, melekler, şeytanlar, ve sayısız çeşitte insansı ve mahlukat bu boyutlarda yaşamaktadır. Bu halka şeklinde muhteşem oluşum parçalara ayrılır. Her parça kendi içinde bir evrendir. Kimi evrenlerin belirli bir limiti var olmasına karşın kimileri sonsuzdur. Bu evrenler arasında geçişler Kapı (gate) ismi verilen boyut geçişleriyle ya da Great Road denilen ve bütün Outerplane’leri gezen devasa bir yoldan yapılmaktadır. Prime Material boyutları yaşayanlarının kültür ve sosyalitesinin, Inner boyutlar elementlerin kontrastlarını taşıdığı gibi Outer Planes’te ölümlülük ve alignment kontrastını taşır. Tanrılar bu boyutları kendilerine ev seçmişlerdir. Her boyut özelliklerini yansıtan bir alignmenta sahiptir. Örneğin Limbo kaotik ve devamlı olarak değişkendir. Mechanus ise stabil ve kurallara bağlı, Mount Celestia barışçıl ve huzur dolu, Abyss ise acı ve savaş doludur.

(Outer Planes in haritasını 2. Edition DM Guide lardan hatırlayabiliriz. Bu kitabın çıkarıldığı zamanlar Planescape settingi çıkmamış olmasına rağmen DMG deki bilgiler ve böyle yerler de var, bunları da bilin ifadeleri, Planescape’ in o zamanlardan tasarlanmış olduğunu bize kanıtlıyor.)

Outer Plane leri özetle üç (teey teeeeeey!) gruba ayırabiliriz. İyi (good) alignment a sahip Upper Planes, Kötü (evil) alignment a sahip Lower Planes. Ve bu iki uç noktanın arasında duran Neutral Planes. (Lower Planes i, PS: Torment oynamış olanlarınız ezelden gelip sonsuza kadar sürecek olan Tanarri ve Baatezu lar arasındaki kanunsuz savaş olarak bilinen Blood War’ ı duymuştur. Gelecekler yazılarda değineceğim.

Böyle büyük bir kozmolojide elbetteki boyutlar arasını dolduracak yollar bulunacaktır. Bu yollar da kendileri bir boyut olacak kadar büyük olacaktır haliyle.

Ethereal Plane: Prime ve Inner boyutlar arasında bulunur Astral boyut ve ikisinin her noktasına temas eder. Bu sisten ibaret mekan boş gözüksede iki boyutun tüm noktalarına değmesi nedeniyle aslında gayet kalabalık bir trafiğe sahiptir. Şimdilik bu kadar yazıp geçiyorum. Ayrıntılara herşey daha oturdukça döneriz.

Astral Plane: Prive ve Outer boyutlar arasında bulunan Astral boyut Ethereal gibi her ikisinin her noktasına değmekle birlikte Ethereal boyut ile asla kesişmemektedir. Eski ölmüş tanrıların cesetlerinin bulunduğu, Githzerai’lerin evi olan ve astral Dreadnought’ların astral balinaların gezdiği bu devasa okyanus (su dan değildir, okyanus tanımlamak için kullanılmıştır.) en az Ethereal Plane kadar kalabalıktır.

Outlands: Outer Planes in hemen üzerinde bulunan Outlands sonsuz düzlüklerden oluşur. Tam ortasında Great Spire’ın üzerinde bir halka şeklinde asılı duran Sigil şehri bulunur. Kapılar Şehri Sigil hakkında bilgi için tıklayınız…