CD Projekt RED Çalışanları Cyberpunk 2077 Sürecini Anlattılar

Cyberpunk 2077’nin geliştirilmesinde katkısı bulunan 20 kadar anonim çalışanla yapılan görüşmelerde oyunun geliştirilme süreci, CDPR’ın tutumu ve sahne arkasında yaşanan olaylara ilişkin ilginç notlar ortaya çıktı.

Büyük beklentiler sunan ancak çıkış günü itibariyle sancıları bitmek bilmeyen Cyberpunk 2077 tarafında sular pek durulacak gibi gözükmüyor. Geçen hafta içerisinde CD Projekt RED’in kurucusu Marcin Iwinski bir özür videosu yayınlamıştı. Tüm suçun yönetimde olduğunu söyleyen Iwinski, geliştirici ekibe yönelik kötü eleştirilerde bulunulmaması gerektiğini söylemişti.

Bu video ile yakın zamanda yayınlanan bir makalede, olayların nasıl geliştiğine ilişkin geliştirici ekiple yapılmış bir röportaj yayınlandı. 20’den fazla kişiyle yapılan görüşmelerde, geliştiricilerin çoğunun ismi anonim olarak tutuldu. Kariyerlerini riske atmak istemeyen çalışanlar olduğu gibi önceden firmada çalışmış ancak yolları bir şekilde ayrılmış kişiler de bu röportaj silsilesine katılmış.

Polonya merkezli CD Projekt RED, önümüzdeki aylarda Cyberpunk 2077‘yi güncellemelerle toparlayacağının sözünü verdi. Ayrıca 2021’nin ortasına doğru da ücretsiz bir ek paket yayınlanacağı belirtildi. 2013’te duyurulan ve 2016’dan bu yana geliştirildiği söylenen Cyberpunk 2077’nin arka planında neler oldu? Onları da geliştiricilerden öğreniyoruz.

Kötü Planlama

Yapılan görüşmelerde ortaya çıkan ortak karar CD Projekt RED’in oyunun geliştirilme sürecine uygun bir planlama hazırlamamış olması. Birçok çalışana göre CDPR, bu süreçte kötü planlama, teknik yetersizlik ve bilgisizlik konularından yüzünden karşımıza böyle bir oyunla çıkmış.

Oyunun geliştirilme sürecinde ayrılan bütçenin büyük bir kısmı pazarlama departmanına aktarılmış. Birkaç yıl içerisinde oyunun bir anda her yerde konuşuluyor olması ve her yerde reklamlarının gözükmesinin ana sebebi de zaten bu. Ancak geliştirilme tarafına pek yatırım yapılmamış. Haliyle birçok problemin çözülmesi de gecikmiş.

Şimdi burada şöyle bir durum var. CDPR, 2020’nin ortalarında Avrupa’nın en büyük oyun şirketi haline gelse de çekirdek bir kadro ile oyunlarını geliştiriyor. 2019 itibariyle 1000 kişiden biraz daha fazlası şirket bünyesinde bulunuyordu. The Witcher 3, firmanın o dönemdeki 240 kişilik ekibiyle geliştirilmiş. Cyberpunk 2077’nin de aşağı yukarı 500‘den biraz fazla bir ekiple geliştirildiği söyleniyor.

Electronic Arts, Ubisoft, Bethesda, Sony ve Xbox gibi stüdyoların tüm dünyaya yayılmış binlerce çalışanları var. Geliştirilen oyunlarda gecikme ya da problem yaşandığında firmaya bağlı farklı bir oyun stüdyosu desteğe gelebiliyor. Teknik yetersizlik yaşandığında aynı çatı içerisinde bulunan geliştiriciler, ellerindeki modülleri paylaşma imkanına sahip. Ancak bu durum CDPR ekibi için geçerli olmamış.

Teknik Yetersizlik

Cyberpunk 2077 duyurusunun üzerinden 7-8 yıl geçmiş olsa da oyunun üzerinde 2016 yılından beri çalışılıyor. Oyunun tasarımsal süreci ilk yıllarda devam edip sonrasında dijitale aktarılmaya başlanmış. Fakat firma içerisindeki çalışanların söylediğine göre CDPR başından büyük bir işe kalkışmış.

Bildiğiniz üzere 2015 yılında çıkan The Witcher 3 çok büyük kitlelere hitap edebilmeyi başarmıştı. Fantastik ögelerle dolu, büyünün ve canavarların fink attığı Witcher dünyası üzerinde uzmanlaşan geliştirici ekip bir anda bilmedikleri bir dünyanın içerisine girmek durumunda kalmış.

Ellerini attıkları her taşın altından yeni bir teknoloji geliştirmeleri gerektiklerini fark etmişler. Witcher 3’te kullandıkları modeller, teknik altyapılar, mekanikler Cyberpunk 2077’de işe yaramıyormuş. Daha önce keşfetmedikleri bir alana girmişler. Haliyle, yukarıda da belirttiğim üzere geliştirilme sürecinin uzaması tamamen bundan kaynaklanmış. Bir çalışan bu durumu “Bir treni sürmeye çalışırken aynı anda başkalarının altınıza rayları döşediğini düşünün.” şeklinde anlatıyor. Yani raylar önceden yerleştirilmiş olsa tren belli bir noktaya kadar daha hızlı hareket edebilir. Raylarda hata olduğunda rayları döşeyen ekip geriye dönüp hızlıca düzeltmeler yapabilir.

Firmanın ses departmanında çalışan ve proje sürecinde CDPR’dan ayrılan Adrian Jakubiak, bu tarz teknik sıkıntıların çıkması durumunda ne yapılacağını sorduğunda yönetim kademesinden biri “İleride onun da çaresine bakarız.” şeklinde cevap almış. Jakubiak, bu süre boyunca firmada çalışırken işler ilerledikçe yönetimin ve ekibin karşılaşılan sorunların çaresine bakamadığını aktarıyor.

Geliştirici ve Yönetici Anlaşmazlığı

Geliştirilme süreciyle ilgili başka büyük bir sıkıntı da kağıt üzerindeki plan ve projelerin, 2016 yılında olmuş. Oyuna başladıkların üzerinde durulan birçok fikirden vazgeçilip yönetimin direktifleri ve istekleri doğrultusunda hareket etmek zorunda kalmışlar.

Stüdyonun önemli isimlerinden biri olan Adam Badowski, yönetmen göreviyle başa getirilmiş. Cyberpunk oynanabilirliği ve hikayesi için fikir yürütülmesini önermiş. Yıllar içerisinde gelen geri bildirimleri kabul etmeyip sürekli değiştirilme talebinde bulunmuş ve bu da doğrudan geliştirilme sürecine etki etmiş. Witcher 3 için çalışan üst mertebede bulunan çalışanlar, bunun böyle olmayacağını söyledikleri noktada Badowski’nin düşünceleriyle çatışma yaşamışlar. Birçok üst mertebe geliştirici bu anlaşmazlıklar yüzünden projeden ayrılma kararı vermiş.

Buna benzer bir olay da E3 için hazırlanan 45 dakikalık demo oynanış videosunda yaşanmış. Geliştirici ekipten basına gösterilmesi için uzun ve detaylı bir demo yapılması istenilmiş. Ancak ortada oyun yokmuş. Night City’nin tasarımı, dövüş mekanikleri, silahlı çatışma dinamikleri ve daha birçok detay tam olarak çalışmıyormuş.

Bize o dönemde gösterilen demo videosunun aslında sahte olduğu da geliştiricilerden öğrendiğimiz bir bilgi. Tanıtımın yetişmesi için oyunun geliştirilme sürecine ara verilip sadece video üzerine odaklanılması istenilmiş. Geliştiriciler aylarca boşa vakit harcadıklarını ve aslında oyunun kendisi üzerinde çalışsalar daha verimli sonuçlar elde edeceklerini düşünmüşler.

Bir başka durum da firma çalışanlarının çalışma süreleri. Bu konu oyunun çıkmasından önce de gündeme gelmişti. CDPR, çalışanları için ekstra mesailer koymuştu. Fakat zorunlu tutulmamıştı. Öte yandan mesai yapmayanlara karşı yönetim tarafından farklı tutumlar sergilenmeye başlamış. Çalışanların durumdan sorumlu tutulacağı hissettirilmiş. Haliyle insanlar günde 13 saat ya da daha fazla sürelerde firmada bulunmak durumunda kalmış.

Ses programcısı Jakubiak, firmadan ayrılma nedenlerinden birinin de bu fazladan mesai saatleri olduğunu söylüyor. Ancak firmadan ayrıldıktan sonra evlenme fırsatı bulduğunu dile getiriyor. Firmada kalan çalışma arkadaşları için durum geçerli olmamış. Birçok çalışanın sosyal çevresini kaybettiğini ve ilişkilerinin zedelendiğini belirtiyor.

Yetiştirilemeyen Oyun

Hazırlanan demo videosu içerisinde bize sunulan birçok elementi, oyunun son halinde göremedik. Karakter yaratma ekranı, duvarda yürüme mekaniği gibi bariz olanların yanı sıra bize hiç gösterilmeyen ve oyundan çıkarılan şeyler de olmuş.

Mesela oyunda araçla bir yerden bir yere giderken, çalıştığımız çetenin rakipleri bize pusu kurabilecekmiş. Karakter yaratma ekranı içerisinde karakterimizin geçmişine ilişkin birden çok seçenek olacakmış. Ayrıca sadece Johnny Silverhand değil, daha birçok farklı önemli Cyberpunk karakterini kendimize akıl hocası olarak seçebilecekmişiz. Bunların arasında Morgan Blackhand ve Saburo Arasaka da bulunuyor.

Oyunun yetişmeyeceğini anlayan geliştirici ekip birçok önemli noktayı, hikayenin gidişatını çıkartmak durumunda kalmış. Yönetim kısmı oyunun çıkış tarihini 16 Nisan 2020 olarak duyurduğunda geliştirici ekibin bundan haberi yokmuş. İlk tepkileri “1 Nisan şakası falan yapıyor olmalılar” olmuş. Oyunun 2019’daki durumu göz önüne alındığında, Cyberpunk 2077’nin 2022 yılından önce çıkmaması gerektiğini savunanlar olmuş.

Bu oyundan çıkarılan elementler ve peşpeşe gelen ertelemeler ekibe biraz zaman kazandırmış. Ancak akıllarındaki oyunu yansıtamadıkları için de şikayetçi olmaya başlamışlar. Eksiklerin kapatılması için dışarıdan serbest geliştiricilerle çalışılma ya da yeni elemanlar alma talepleri de göz ardı edilmiş. Buna ek olarak eldeki 500 kişinin yönetilmesi konusunda da birçok problemle boğuşulması gerekmiş. Yönetim, kimin hangi kademede ne yapması gerektiğine karar veremediği için geliştirilme sürecinde de tutarsızlıklar oluşmuş.

Bu tutarsızlık COVID-19‘un iyiden iyiye kendisini hissettirmeye başladığı ve Avrupa’da birçok karantina önleminin alındığı dönemde daha da artmış. CDPR ekibindeki konsol geliştirici kitleri oldukça az olduğu için evden çalışma durumu ortaya çıktığında, geliştiricilerin başlarının çarelerine bakması gerekmiş.

Ofise ulaşımın olmadığı, kitlerin geliştiricilere ulaştırılmadığı bir dönemde yönetimin iyi organize olamaması nedeniyle bir arpa boyu kadar bile yol almayı başaramamışlar. Bunların üzerine teknik yetersizlikten oluşan hataların giderilmesi durumunda da her geliştiricinin sorununu kendisinin çözmesi gerektiği yönünde bir bildiri yayınlamışlar.

Final kısmında tüm mekanikler bir araya geldiğinde bu hatalar birleşerek ortaya devasa bir hatalar zinciri çıkarmış. Tam anlamıyla oyunu bir arapsaçına çevirmişler.

Oyunun özellikle konsollarda bu kadar sıkıntılı çalışmasının sebebi de bu. Şöyle bir örnek vereyim. Cyberpunk 2077, PC tarafında 60 GB kadar bir yer kaplarken PS4 üzerinde 100 GB‘dan daha fazla yer kaplıyor. PS4 bir konsol olmasına karşın PC mimarisiyle inşa edilmiş bir cihaz. Ne olursa olsun boyutsal farklılığın bu kadar büyük olması bile bir şeylerin ters gittiğinin kanıtı.

Birçok geliştirici Cyberpunk 2077’nin kompleks yapısının miadını doldurmaya başlayan konsol neslinde çalışmayacağını öne sürmüş. Ancak yönetim yine bu konuda baskı yaparak, oyunu hem mevcut nesle, hem yeni konsol nesline hem de PC tarafına hazırlanmasını istemiş. Bu, bu kadar kısıtlı imkanla ve az geliştirici ekiple yapılabilecek bir iş değil.

Son Perde

Artık sona geldik. Bloomberg‘de yer alan makaleyi aslına uygun olarak, kendi yorumlarımla ve başka yerlerde gördüğüm (Reddit başta olmak üzere) söylentileri de derleyerek bir yazı oluşturmaya çalıştım. Buraya kadar geldiyseniz, işin son kısmına da bir bakalım derim.

Ve sonunda oyun 10 Aralık 2020‘de piyasaya eksik olduğu farkında olunarak sürülmüş. Geliştirici ekip, ne kadar yalvarsa da daha fazla zamana ihtiyaçlarının olduğunu söylese de yönetim kısmı geri adım atmayarak, süreci iyi idare edemeyerek Cyberpunk 2077’nin çıkışına onay vermiş.

Şimdi yayınlanacak güncellemeler, ek paketler ile oyunun toparlanması planlanıyor. Belki bir No Man’s Sky ya da Destiny 2 durumu tekrar yaşayabiliriz. Cyberpunk 2077, alacağı güncellemelerle tekrar küllerinden doğabilir. Ancak oyunu bu kadar büyük beklentiyle bekleyen hayranların zihninde kötü bir imaj bırakmış olması da kötü bir durum.

Bu arada yaptığım araştırma kısmında karşıma çıkan ve sizlerle paylaşmak istediğim birkaç not daha var. Oyun için duyurulan ya da paylaşılan videolarda gördüğümüz mekaniklerin, özelliklerin, içeriklerin hepsini derleyen bir Reddit sayfası buldum. Onu da çevirisini yaparak sizlerle paylaşıyorum.

Cyberpunk 2077’de bulunacağı söylenen ama olmayan özellikler

• Yaşayan şehir hissiyatının verilmesi için üzerinde çalışılan yapay zeka, çıkarılan özelliklerden ilkiydi. Gece-gündüz döngüsüne göre yaşayacağı belirtilen NPCler, karakter hareket ettikçe ortaya çıkıyor ve daha önceden belirtilmiş kod sırasını takip ederek hareketlerini yapıyor. Daha öncesinde NPCler’in Red Dead Redemption 2’de olduğu gibi günlük rutinlerinin olacağı söylenmişti.
• “Polis Tarafından Aranıyor” sistemi kaldırılmış. Oyuncu olarak suça yatkınsak bu halk tarafından tespit edilip polise bildirilip aranıyor durumuna düşecekmişiz. Çok güçlü kelle avcıları, başımıza konan ödülü almak için peşimize düşeceği gibi yozlaşmış polisleri bularak, başımızdaki ödülü ve aranıyor ibaresini kaldırtabilecekmişiz.
• Polis yoğunluğu bölgelere göre özel ayarlanacakmış. Zengin mahallelerde daha fazla polis bulunacakken, Pasifica gibi fakir ve suçun yüksek olduğu yerlerde polis aktiviteleri bulunmayacakmış.
• Hack sistemi daha detaylı olacakken basite indirgenmiş. NPCleri hackleyip onlara ilişkin bilgilere ulaşabilecek ve bağlı görevleri aktif edebilecekmişiz. Ancak bunun sadece çok belli bir kısmı tutulup oyuna aktarılabilmiş.
• Trauma Team’in daha fazla yeri olacakken oyundan çıkarılmış. Oyundaki ilk görevlerden birinde gördüğümüz Trauma Team’i daha sonrasında hiç görmemiştik. Oyuncu olarak Trauma Team’den sigorta yaptırabilecek, bizi korumaları için ödeme sağlayabilecekmişiz.
• Uçan arabalar ve diğer uçan araçlar kullanılabilecekmiş. Ancak hava trafiği üzerinde yeteri kadar vakit ayıramamışlar.
• Daha fazla RYO ögesi olacakmış. Diyalog seçenekleri, görev bitirme şekilleri ve karşımıza çıkacak NPC ve yoldaşlar gibi konularda çok ama çok daha fazla çeşitlilik planlanmış. Fraksiyonlara bağlılık ve onların içerisinde yükselme şansı sunulacakmış. Belli aşamalar geçtikçe, karakterin ilerlediği hissiyatını daha iyi görecekmişiz.
• Görevlerde vereceğimiz kararların etkilerini Night City’de görebilecekmişiz.
• Gece-Gündüz döngüsü daha anlamlı olacakmış. Geceleri farklı dükkanlar açılıp kara borsadan satın alınabilecek eşyalar bulunabilecekmiş. NPCler’in bize olan davranışları bile çok daha farklı olacakmış. Bazı sokaklar polis kararıyla kapatılıp girmemiz engellenecekmiş.
• Daha yoğun ve detaylı karakter yaratma ekranı. Zaten hepimiz bunun çok iyi olacağına inanıyorduk. Ama Erken Erişim’de olan Baldur’s Gate 3’ün daha geniş bir yelpazesi olduğu açık.
• Dronelarla görev yapabilme olacakmış.
• Üç farklı geçmiş seçmenin (Nomad, Corpo, StreetKid) hikayeye ciddi anlamda etkisi olacakken sadece oyunun başındaki 30 dakikalık kısmı değiştirmesine karar verilmiş.
• Seçilen geçmişe göre farklı görevler çıkabilecekmiş. Bunlar ana hikayeyi etkilediği gibi yan görevlerin üzerinde de etkisi olacakmış.
• Nanowire ve Gorilla Arms isimli Cyberware eklentilerinin çok daha fazla etkileri olacakmış.
• Braindance daha detaylı olacakmış. Dükkanlardan ya da insanların üzerinden Braindance çipleri alıp onları da izleyebilecekmişiz.
• Değişken hava mekaniği olacakmış. Görevlerimize de etki edecek durumlar oluşturacakmış.
• Silah özelleştirebilme olacakmış. Birçok farklı mod, renk ve şekilde özelleştirebilecekmişiz.
• Giydiğimiz kıyafetlere göre NPClerle olan diyaloglarımızda da değişkenlik olacakmış. Oyun için hazırlanan moda videosunda da aslında bunun etkilerini görecekmişiz.
• Mülk satın alma ve istediğimiz gibi düzenleyip döşeme imkanı olacakmış.
• Night City içerisinde metro, otobüs vs. gibi toplu taşıma araçlarıyla yolculuk imkanı olacakmış.
• Duvarlarda yürüme ve tutunma özelliği olacaktı ama resmi olarak duyurularak kaldırıldı.
• Araç özelleştirme, modifiye etme özellikleri olacakken kaldırılmış.
• V’yi daha da özelleştirecek farklı elementler bulunacakmış. Sesini bile en ince ayarlar üzerinden değiştirebilecekmişiz.