Ms. Marvel – No Normal (#1-5) İncelemesi
Ms. Marvel, Marvel’ın bu seneki “farklı” karakterlerinden ilki ve belki de, özellikle Türkiye’de yaşayan bizler için en önemlisiydi. Marvel ilk kez Müslüman bir karakterin başrolde olduğu bir seri yayınlayacaktı. Müslüman Ms. Marvel yayınlandı, büyük başarı elde etti, hatta belki de siyahi Captain America’yla kadın Thor’un önünü açtı.
Yeni Ms. Marvel’ımız Kamala Khan‘ın Kasım ayında 10. macerası yayınlanacak. İncelediğim ilk 5 sayısı ise No Normal adı altında birleştirilmiş durumda.
Kamala Khan, Pakistan’dan ABD’ye göç eden bir ailenin 16 yaşındaki kızı. Müslüman bir kız ama Amerikan kültürüyle yoğrulmuş. Amerikalıların arasında büyümüş, o kültürle yetişmiş, sonuçta da ülkedeki birçok insan gibi Avengers’ı çok seviyor. Eski Ms. Marvel Carol Denvers’ın da büyük hayranı!
Karşımızda mükemmel bir karakter var. Kamala, arkadaş çevresinden Amerikan kültürü, ailesinden İslam kültürü almış ve biz onun en önemli dönemine, ergenliğine tanıklık ediyoruz. Bazı şeyleri sorgulamaya başladığı, arkadaşlarına özendiği, aldığı iki kültürün arasında kalacağı bir dönem. Arkadaşlarıyla partiye gitmek isterken babasından öğrendiği ayeti de asla unutamayan bir kız Kamala. Ailesine karşı çıkıyor, “garip bayramları” kutlamak istemiyor, “normal” insanların yediği yemekleri yemek istiyor ama bir yandan da özünden kopamıyor. Domuz etini merakla koklasa da içki içmiyor ve Maide suresi 32. ayetten alıntı yapabiliyor. Yani kahramanımız bize olduğu gibi aktarılıyor. İslam kesinlikle kötülenmiyor. Tabi ki eleştiriliyor, fakat yazar G. Willow Wilson bu eleştiriyi ustaca yapıyor. Çizgi romanda İslam’ı eleştirmek maksatlı eklenen bir sahne yok. (Bunda Wilson’ın Müslüman oluşunun etkisi yadsınamaz tabi) Wilson’la çizer Alphona Kamala’nın günlük yaşantısını tüm çıplaklığıyla gözler önüne seriyor sadece. Yazar yorumunu katmıyor, olayları olabildiğince nesnel işliyor, hatta bu noktada eleştiriyi okura bırakıyor bile diyebilirim.
Kamala’nın kız olmasının sayesinde İslam’ın kadınlar üzerindeki etkisi de işleniyor çizgi romanda. Mesela Kamala, ülkemizde oldukça sıradanlaşan bir durumu, parti izni alamama sıkıntısını yaşıyor. Partiye gitmesine izin vermeyen babasına “Erkek olsam izin verirdiniz ama,” diye karşılık veriyor Kamala. İlginç olan, bu olay hemen ilk sayıda gerçekleşiyor. Çizgi roman, İslam karşıtı olacakmış gibi başlasa da ön yargıyla yaklaşmazsanız bir süre sonra dengeyi tutturuyor.
Ms. Marvel, İslam’ı beklediğimden daha iyi ele alıyor. Müslümanlığı kimseyi rahatsız etmeden eleştiriyor, Müslümanlığa uzak Amerikan okurları ise Avengers fanı bir karakterle kendine çekiyor. Kamala’nın bu hayranlığı özellikle güçlerini kazandıktan sonra hikayeye çok şeyler katıyor.
İlk 5 sayı klasik bir orijin hikayesi anlatıyor: “Bir anda süper güçler kazanan karakter onları kullanmayı ve onlarla yaşamayı öğrenir.” Yüzlerce kez işlenen bu hikaye neyse ki Kamala sayesinde çok eğlenceli hale geliyor. Seride zaten bolca bulunan mizaha, Kamala’nın fanfiction’ını yazdığı süper kahramanlardan biri oluşuyla ilgili göndermeleri ve Müslümanlığı eklenince Ms. Marvel farklı şeyler sunmayı başarıyor. Kamala’nın Müslüman oluşu, genç kahramanları sevmeme rağmen görmekten bıktığım ergen triplerine bile yeni şeyler ekliyor. Böylelikle Kamala Khan bizlere hiç görmediğimiz bir orijin hikayesi sunuyor.
Ms. Marvel mizaha çok fazla yer veriyor. Özellikle Kamala’nın monologları bir hayli eğlenceli. Serinin çizimleri de bu eğlenceli atmosfere yakışıyor.
Wilson ve Alphona’nın Ms. Marvel’ı mükemmel. İslam’ı eleştirse de korktuğumuz anti-İslamcı tavırdan eser yok. (Aksine nerd Kamala ile Müslümanların da bu çizgi romanı okuyan Amerikanlardan pek farkı olmadığını gösteriyor.) Ms. Marvel artık seks objesi değil, ayakları yere basan gerçekçi bir kadın kahraman. İki kültürün senteziyle büyüyen ve Müslüman oluşu nedeniyle dışlanmış hisseden, bu farklılığını kabullenemeyen bir ergenimiz var. Bu sayede göçmen sorunlarına da değiniyor çizgi roman. Ms. Marvel’ın asıl başarısı ise eğlenceli anlatımının katkısıyla klişe bir orijin hikayesinin zevkle okunabilmesini sağlaması. Herhalde Marvel, Müslüman bir karakteri daha iyi anlatamazdı.
Yazan: Berke Kadam
