Dune’a Doyamayanlar için Kamera Arkası Haberleri
Dune yalnızca iki buçuk saat sürse de yarattığı etki günlerce üzerimizden gitmedi. Filmin etkisinden kurtulamayan okurlar için Dune röportajları, sızıntı görseller ve FRP kural kitapları gibi ilgimizi çeken materyalleri bir haberde derledik.
Frank Herbert’ün muhteşem romanından uyarlanan Dune daha ilk günden ses getirmeye başlamıştı. Her bir oyuncu alımı, her bir fragman yeni bir haber oluyordu. Ancak film çıktıktan sonra Dune haberlerindeki artış çılgınlık boyutuna ulaştı. Çünkü filmden etkilenen izleyiciler genelde iki buçuk saatlik içerik ile yetinemedi. Daha fazla içerik ve daha fazla haber duymak istediler. Hem oyuncu kadrosu hem de kamera arkası ekibi soru yağmuruna tutuldu. Bu yüzden Ekim ayı Dune için haber ve içerik yağmuruyla geçti. Bunlardan sizin ilginizi çekebileceğini düşündüğümüz, bizim de ilgimizi çekenlerden kısaca bahsedelim.
Filmin kamera arkasıyla değil, içeriğiyle ilgileniyorsanız Dune soru-cevap incelememizi buradan okuyabilirsiniz.

İkinci Film ve Devamı
Dune romanının ikinci yarısındaki olayları anlatacak Dune Part 2 resmi onayını aldı. Aslında filmin geleceğini herkes biliyordu ama resmi bir onay ortada yoktu. İkinci filmde olayları Zendaya‘nın oynadığı Chani karakterinin gözünden izleyeceğiz. Yönetmen Denis Villeneuve ve Paul’u oynayan Timothée Chalamet ikinci filmin ardından Dune Mesihi kitabını da filmleştirerek en azından bir üçleme yaratmak istiyorlar. Ancak resmi kaynaklarda şimdilik yalnızca Dune Part 2 için onay var.
Villeneuve çekimlerin 2022 sonbaharında başlayabileceğini söylüyor. Senaryo, dizayn, mekan ve oyuncu ayarlamaları gibi birçok şeyin neyse ki çoktan hazır olduğunu da ekliyor. Biliyorsunuz ki film büyük oranda gerçek mekanlarda çekildi. Zira Villeneuve “Jaws filmi havuzda çekilmedi, günün sonunda mekan ve ışık sonucu çok etkiliyor” demişti. O mekanların neresi olacağı gibi kararları vermek çok uzun vakit almıştı. Fakat şimdi ilk filmin kararları ile yola devam edebilirler.
Böyle birkaç film daha yapacağım. Bunlara büyük filmler diyelim. Bu büyük filmler beni yorduğunda küçük projelere geçerim. Fakat şu an büyük filmleri yapmaya devam edecek enerjim var. Çünkü birinci filmin aldığı olumlu yorumlar bana gereken enerjiyi veriyor. Sinema salonları bomboş kalsaydı o motivasyonu bulmak çok zor olurdu.
Denis Villeneuve

Hikayenin devamını içerecek filmi hızlıca sinemaya getirmek istiyor. Üstelik bu kez film hem HBOMax hem de sinemada vizyona girmeyecek. Dune Part 2 yalnızca sinemalarda gösterime girecek.
Uzatılmış Versiyon
Jason Momoa 4-6 saatlik bir Dune Extended Director’s Cut istediğini dile getirmişti. Biz de filmi izledikten sonra Dune birkaç saat daha uzun olsaydı neler görebilirdik diye düşünerek heyecanlanmıştık. Zira bazı karakterler çok yüzeysel anlatılmış, bazı olaylar ya çok kısa kesilmiş ya da filmden tamamen çıkarılmıştı.
Dolayısıyla bir de silinen sahneler gün yüzüne çıkınca haber oldu.
Josh Brolin zaten Gurney Halleck rolünde baliset çalarak şarkı söylediğini önceden söylemişti. Fakat bu sahneyi filmde göremedik. Silinen sahnelerden bir diğeri Dr. Yueh’in Paul’a İncil verdiğini gösteriyor. Ancak bu sahneyi göremediğimiz gibi Dr. Yueh gibi kilit öneme sahip bazı karakterleri de yeterince tanıyamadık. Acaba tek sorun silinen sahneler miydi? Silinmeseler film daha da muhteşem olur muydu? Biz bunları düşünürken Villeneuve ısrarla Momoa’nın istediği daha uzun versiyonun asla gelmeyeceğini söyledi. “Sinemada izlediğiniz versiyon zaten Director’s Cut” dedi.
Yine de eski fragmanda Rahibe Ana’nın Paul’a babasının Arrakis’i kaybedeceğini söylediğini duyuyorduk. Güzeldi de bunu duymak. Dolayısıyla sahnenin neden kesildiğini öğrenmek istiyoruz. Yönetmen romandan gelen her uyarlamanın bir vandallık olduğunu, beklentileri böyle ayarlamak gerektiğini söylüyor. Özetle, extended cut defteri şimdilik kapalı.
Josh Brolin’in Gurney Halleck ve Marvel-Dune Farkı Hakkındaki Düşünceleri
Gurney Halleck’i canlandıran Josh Brolin ve Stilgar’ı canlandıran Javier Bardem daha önce de bir başka muhteşem roman uyarlamasında bir araya gelmişlerdi. No Country For Old Men (İhtiyarlara Yer Yok), Cormac McCarthy’nin aynı isimli romanından uyarlanmıştı. Brolin ve Bardem’i karşı karşıya getirmişti. Josh Brolin’in sette Javier Bardem’i görünce ona parmağını uzatarak “Bu adamı sevmiyorum!” diye bağırdığı söylentileri dolaşıyor. Ayrıca ünlü oyuncunun Dune’un muhteşemliği karşısında No Country For Old Men’de yaşadıklarını anımsadığını eski bir haberimizde sizinle paylaşmıştık.

Josh Brolin, kendisine Gurney Halleck’in nasıl bir karakter olduğu sorulduğunda “Müzisyen” diye cevap veriyor. Kendisi de Frank Herbert’ün romanlarına hayran olan oyuncu karakterin özünü kavramış durumda. Romanı okuyanlar bu cevaba gülümsüyorlar. Zira Gurney her duruma bir özlü söz yakıştırabilen, havasında olduğunda balisetini tıngırdatıp şarkı söyleyen bir karakter. Dövüş yetenekleri hafife alınacak biri değil. Ancak en öne çıkan özellikleri Atreides’e bağlılığı ve bilgeliği. Buna rağmen Halleck’in şarkı söylediği sahneler filmden kesilmiş. Brolin buna üzülmüş gibi görünüyor, yine de o sahnelerin bir noktada kullanılacağını umut ediyor.

Avengers filmlerinde Thanos’u, Deadpool’da Cable’ı canlandıran Brolin, Dune’u Marvel ile karşılaştırıyor. Marvel’ın senaryosunu gizli tutmaya aşırı önem verdiği için oyunculara sahte senaryolar gönderdiğini, sonra senaryonun sette aniden değiştiğini söylüyordu. Aktörlere sürpriz yapan bu çekim tarzını çok sinir bozucu buluyormuş. Öte yandan Dune’un senaryosu Frank Herbert’ün romanında açık açık yazıyormuş. Bu zıtlık açısından Dune ile çalışmayı daha rahat bulmuş. Dune’un yönetmeni de Marvel’ı eleştiren başarılı yönetmenler listesine adını yazmıştı. Kopyala-yapıştır senaryoları ile seyircilere daima aynı eğlenceyi sunarak onları zombiye dönüştüren filmler yaptıklarını söylemişti. Dune’un kadrosu Marvel filmlerine ve süper kahraman aktörlerine kucak açsa da sinema perspektifi açısından çok zıt bir pozisyonda duruyor.
Villeneuve’ün Frank Herbert Hayranlığı
Dune’un yönetmeni Denis Villeneuve bir Frank Herbert hayranı olduğunu söylüyor. Dune’un altı romanını da çok beğeniyormuş. Fakat asıl hayali ilk roman ve Dune Mesihi’ni birleştiren bir üçleme yaratmakmış. İlk filmi çekerken de başarı kriterinin daima 13-15 yaşlarındaki Denis‘in hayalleri olduğunu söylüyor. Romanı fanatikçe seven kendi çocukluğuna filmi sevdirmek onun için çok zor ve önemliymiş. Muhtemelen romanın hayranlarından dahi olumlu yorumlar almayı da bu yöntemle ve fanatik tutkusuyla başardı.

Frank Herbert filmini görebilse ne düşünürdü, çok merak ediyor. Ona gösterip fikrini almak istediği üç sahne var. İlki Gomcebbar sahnesi. Ki o sahne için aldıkları tüm kararların detaylı açıklamasını bu videodan izleyebilirsiniz. Bu sahnenin kitabın ruhu ile çok uyumlu olduğunu düşünüyor ve Herbert’ün memnun kalacağına inanıyor. İkincisi, Paul’un çöle ayak bastığı sahne. Kitaptakinden çok daha farklı bir şey anlatmış ancak yine de yazarın beğenebileceğine inanıyormuş. Ki Paul’un ilk adımının altında ezilen kum taneleri hepimizi büyülemedi mi gerçekten de? Yazara gururla göstereceği son sahne ise Paul ve Jessica’nın Fremenler ile karşılaştığı sahne. Çünkü onu da çocukluk hayallerine uygun olacak şekilde çekmiş.
Yönetmen çekimler boyunca Dune romanının onlar için şüpheye düştükçe başvurdukları İncil gibi bir rehber olduğunu söylüyor. Filmde ne zaman bir karar almaları gerekse geri dönüp sık sık romanı okuyorlarmış. Oyuncu kadrosu da büyük oranda romanı küçükken okuyup hayran kalmış oyunculardan oluşuyor. Mesela Oscar Isaac filmin geleceğini duyar duymaz hayranı olduğu bu hikayede yer almak için yönetmene mail atmış. Ardından da Leto sakalı üzerine çalışmaya başlamış. Timothée Chalamet gibi genç oyuncular ise filmde yer alacaklarını öğrendikten sonra romanı okumuşlar. Chalamet’in metroda Dune okuduğu 2018 yılından kalma fotoğrafı da geçtiğimiz hafta sosyal medyada çok konuşuldu.
Özetle film, romana hayran olan bir ekibin elinden çıktı. Bu ekip de tutkusunu hem ekipteki diğer kişilerle hem de seyirciler ile paylaştı. Ortaya muazzam bir sonuç çıktı.
Villeneuve: Dune Romanı Hakkında
Villeneuve her şeyden önce Herbert’ün romanının kapağından etkilendiğini söylüyor. “Küçük bir çocukken kapaklar gerçekten büyük bir etki bırakabiliyor.” Kapak sanatçılarının yeteneği ve başarısı sayesinde Dune’u hiç duymadığı halde romana ilgi duyduğunu hatırlıyor. Hem adındaki hem de kapağındaki sadelik de onu çölün çekiciliğine hazırlamış.

Dune özünde bir uyarıdır. Kim politikayla dini karıştırırsa bunun tehlikeli bir kokteyl olacağını görebilir. Bence Herbert bu uyarıyı geleceği öngörebildiğine inanan, gerçeği bildiğini sanan alçak gönüllülükten mahrum liderlere yaptı. Biri Mesih gibi davranıyorsa dikkatli olmak gerekir. Seçilmiş kişiler ve kurtarıcı figürlerin ne kadar tehlikeli olduğunu gösteriyor roman.
Sadece romanın hayranları için Dune filmi yapmak çok kolay olurdu. Fakat benim amacım hem Dune hayranlarını memnun edecek, onlara romanın ruhunu, şairaneliğini ve atmosferini hissettirecek, hem de Dune’u hiç okumayan birinin dahi hikayeyi anlayıp zevk almasını sağlayacak bir film yapmaktı. Herkesin aynı gemide olduğundan emin olmalıydık. Roman uyarlamaları daima vandallıktır. Bir şeyler değişmelidir. Fakat biz bu süreçte romanı İncil gibi kullandık. Mümkün olduğunca ona bağlı kaldık. Amacımız romanı okuyup hayranı olan kişilerin hayal ettikleri sahnelere kamerayla yakalamaktı.

Romanı o kadar seviyorum ki başkalarında romanın kapağını açacak heyecanı uyandırmak muhteşem olurdu. Bu projeyi yapıyorum çünkü romanların şaheser olduğunu düşünüyorum. Onlara bayılıyorum ve zamanın sınırlarını aşan eserler olduğunu düşünüyorum. Bize biz hakkında, insanlık, toplum, siyaset ve din hakkında birçok katmandan anlattıklarını beğeniyorum. Umarım izleyiciler Herbert’ün yazılarındaki güzelliği ve gücü keşfeder.
Denis Villeneuve
Leto ve Paul’un İlişkisi Timothée Chalamet’in Eseri
Tabii röportajlar ister istemez oyuncuların dinamikleri hakkındaki sorulara da geliyor. Bunlardan bazıları Paul ile Leto’nun ilişkisinin kamera arkasını irdeliyor. Hem Oscar Isaac hem de yönetmen Villeneuve, Timothée Chalamet ile çalışmanın çok kolay olduğunu, oyunculuk yeteneğinden büyülendiklerini dile getiriyorlar. Zeki, 25 yaşını geçmiş olmasına rağmen çok daha genç görünen ve bu yüzden de olgun hissettiren biri olduğunu söylüyorlar. Üstelik “Chalamet bu büyük bütçeli filmin başrolü olarak filme bağımsız film havası da kattı” diyorlar.

Krallar kral rolü yapmazlar. Aslında kral rolünü onlar için etrafındaki kişiler yapar. Yani onun etrafındaki kişilerin krala nasıl davrandığına göre biz kralı tanırız. Burada da biraz öyle oldu. Yani ondan yalnızca 15 yaş büyük olmama rağmen Timothée’ye baba havasında yaklaşmaya çalıştım. Fakat benden ziyade Timothée beni Leto yaptı. Onun oyunculuğu bende baba gibi davranacak sıcaklığı yarattı. Timothée’yi izlemeyi bu kadar keyifli yapan şeylerden biri de bu sanırım. Çünkü kafasında bir fikir ile gelip rol yapmıyor. Tüm hikayeyi ve durumu kafasına doldurup nasıl davranması gerektiğine bakıyor. Gerçekten hikayede oluyor, rolünü yaşıyor.
Oscar Isaac
Paul’un babasına olan duygularını yansıtmak son derece doğal geldi. Şanslıyım ki Oscar da muhteşem biri, onunla bu duygusal ilişkiyi kurmak çok kolay oldu. Şimdi de hayatım boyunca sahip olacağım bir arkadaş edindiğimi düşünüyorum.
Timothée Chalamet
Thufir Hawat’ın Güneş Şemsiyesi
Filmin birçok sahnesinde objeler seyirciye ne hissettireceği üzerinden sahneye yerleştiriliyor. Bir kısmı ise sadece romanı okumuş kişilere ipuçları veriyor. Ancak Thufir Hawat’ın resmi üniformasındayken kullandığı güneş şemsiyesinin tezatı tamamen bir rastlantının ürünü.

Stephen McKinley Anderson, filmin çekimleri için gerçekten çöle gittiklerini hatırlatıyor. Havanın çok sıcak olduğunu, yine de tüm ekibin bu mekandan ruhsal anlamda etkilendiğini anlatıyor. Ardında da kendisinin artık çok da genç olmadığını söylüyor. Bu sebeple setten biri ona biraz serinlesin ve dinlensin diye o güneş şemsiyesini vermiş. Denis Villeneuve da kamera arkasında Hawat’ı resmi üniforması ve güneş şemsiyesi ile görünce çok beğenmiş. Aktörün de hoşuna gittiyse, filmi şemsiye ile çekmek istediğini söylemiş. Böylece romanda sürekli ne kadar yaşlı olduğunu okuduğumuz Hawat’ı Arrakis’te kendine şemsiye edinmiş gördük.
Dune FRP Kuralları
FRPNet okurlarının özellikle ilgisini çekecek bir diğer haber ise masaüstü oyunlar tasarlayan McGuffin & Company firmasının Dune için yarattığı tek sayfalık FRP kuralları olabilir. Resimlerle birlikte iki sayfaya ulaşan kuralları buradan indirebilirsiniz.

Kurallara göre oyunda karakter yaratırken 20 puanımızı 4 yeteneğe dağıtıyoruz: Sand (kum), Drug (baharat), Worm (solucan) ve Oscar Isaac. Oyun bir adet onluk zar ile oynanıyor. Fremenlerin sahip olduğuna benzer yetenekler için Sand, karizmatik liderlik yetenekleri için Oscar Isaac zarı atıyoruz.
Oyunun kurallarının muhteşem olduğunu iddia edemeyiz. Fakat sinema çıkışı arkadaşlarla oturup hızlıca bir oyun oynamak için gerekli kurallara sahip. Neden bir şans vermeyelim?

Daha ciddi oyun deneyimi arayanlar resmi FRP sistemi Dune: Adventures in the Imperium‘a göz atabilirler.
Ünlü İsimlerden Övgüler
Christopher Nolan gibi ünlü yönetmenler de arka arkaya Dune’a övgü yağdırıyorlar. Chloé Zhao zaten övgülerini daha ağustos ayında peşin peşin söylemişti. Nolan da söze gerçek sahnelerin mükemmel fotoğrafçılığı ile görsel efektleri bu denli uyumlu kullanan Dune ekibinin çok muhteşem ve zor bir iş başardığını söyleyerek giriyor.

Bütün ekip kesinlikle inanılmaz bir iş çıkarmış. Bence muhteşem bir iş olmuş. Filmi birden çok kez seyretme lüksüne sahip oldum ve her seferinde farklı şeyler keşfettim, dünyanın yeni detaylarını. Film büyük ekranda izlenmek için yapılmış. Dune tüm sinemaseverler için bir haz kaynağı ve ödüldür. Ayrıca filmin Dune’a yeni nesilden hayranlar kazandıracağına da inanıyorum. Romanı hiç okumamış kişiler muhtemelen şimdi gidip okuyacaklar. Teşekkürler Denis.
Christopher Nolan
Stephen King de filmi eşiyle beraber gördüğünü ve çok beğendiğini Twitter hesabından duyurdu.
Dune ve Star Wars
Den of Geek makalesi Dune romanının George Lucas‘ı nasıl etkilemiş olabileceğini tartışıyor. Villeneuve’un da “Lucas Dune’dan etkilendi, biz de şimdi Dune filmlerini Star Wars etkileri arayarak izliyoruz. Bu böyle bir döngü” yönündeki sözlerine yer veriyor. Yazı Tatooine ile Arrakis‘in benzerliğini gözler önüne seriyor. Yalnızca çöl gezegeni olarak da değil üstelik. Tatooine gökyüzünde iki güneşe sahipken Arrakis iki aya sahip.

Benzer şekilde Jabba the Hutt’ın baharat madenciliğinden gelir elde ettiğini görüyoruz. C-3PO da baharat madenciliği için kullanılan bazı kölelerin varlığından bahsediyor. Dune ise her şeyin temelinde baharatı tutan bir gezegen. Ayrıca her iki eser de seçilmiş kişilerin hikayesini anlatıyor. Bu seçilmiş kişilerin aileleri de birbirine benziyor. Luke Skywalker babasından force yatkınlığını, annesinden soylu kanını alıyor. Öte yandan, Paul Atreides babasından soylu kanını ve annesinden Bene Gesserit eğitimini alıyor. İmparatorluk ve İmparator da her iki hikayede önemli, güçlü ve antagonist pozisyonunda.
Sizce Dune filmi Star Wars’tan nasıl geri etkilendi? Siz hangi filmi daha etkileyici buldunuz?
Bizim ilgimizi çeken gelişme ve açıklamalar bunlardı. Ancak sizin ilginç bulduğunuz sahne arkası bilgileri duymayı da çok isteriz.